Hof: ontslag leerkracht na publicatie boek was fout

Het ontslag van een leerkracht aan het ROC in Nijmegen die een kritisch boek publiceerde over het onderwijs op haar school was een ongeoorloofde inbreuk op haar vrijheid van meningsuiting. Dat heeft het gerechtshof in Den Bosch donderdag bepaald. Dat moest van de Hoge Raad nog eens naar de al jaren lopende kwestie kijken. Volgens het hof heeft de docente, die inmiddels zelf niet meer terug wil naar de school, recht op een "billijke" vergoeding.

De lerares publiceerde in 2019 een kritisch boek over de invoering van een nieuwe vorm van onderwijs op haar school, waarop er onrust ontstond binnen de instelling. Na de verschijning werd ze eerst geschorst en vervolgens ontslagen. Ze deed een beroep op haar vrijheid van meningsuiting, maar de kantonrechter ontbond de arbeidsovereenkomst toch omdat de arbeidsverhouding zou zijn verstoord. Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden was het daarmee eens, maar kende haar al wel een vergoeding toe.

De Hoge Raad heeft die beslissing van het gerechtshof vernietigd, waarop het hof in Den Bosch zijn licht er nog eens over moest laten schijnen. Dat noemt het boek nu "een kritische, maar geen beledigende beschouwing". Er is de rechters in Den Bosch ook niets gebleken van "aperte" onwaarheden in het werk. "Met het boek was bovendien een algemeen belang gediend", aldus het hof.

Over de vergoeding moet nog een beslissing van het hof komen. De docente heeft inmiddels op de site van de Algemene Onderwijsbond (AOb)/Onderwijsblad verheugd gereageerd. "Het geeft erkenning en dat is heel fijn. En misschien nog wel belangrijker is dat er nu een mooie uitspraak ligt voor alle onderwijsgevenden. Scholen komen er te makkelijk mee weg om kritische medewerkers te dumpen onder het mom van een verstoorde arbeidsrelatie", aldus Paula van Manen.

"Deze uitspraak doet recht aan vrije meningsuiting in het algemeen en in het debat over onderwijsvernieuwing in het bijzonder", vult AOb-voorzitter Tamar van Gelder aan. "Want als je moet vrezen voor je baan, als je je als docent kritisch uitlaat, hoe voer je dat debat over onderwijsvernieuwing dan? "

"We gaan erop reflecteren om ervan te leren, we zijn niet voor niks een school", reageert verder een woordvoerder van het ROC op de site van de AOb.