Het kabinet wil dat bij het vaststellen van een hypotheek meer rekening wordt gehouden met het energielabel dat het huis heeft. Huizenkopers moeten daardoor meer kunnen lenen als ze een woning betrekken met lage energielasten, meldt minister Hugo de Jonge (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening), die wil dat zijn plannen in 2024 van kracht zijn. Sowieso is er volgend jaar al iets meer leenruimte voor de meeste huishoudens.
Huishoudens kunnen volgens het kabinet "verantwoord" een hogere hypotheek aangaan als het energieverbruik in een huis laag is of als er energiebesparende maatregelen zijn genomen. De plannen om dit mogelijk te maken zullen samen met de sector worden uitgewerkt.
De Jonge wil er ook voor zorgen dat oud-studenten met een studielening een hogere hypotheek aan kunnen gaan als ze extra hebben afgelost. Daarmee geeft hij uitvoering aan plannen in het coalitieakkoord. Budgetadviseur Nibud heeft eerder al gezegd dat oud-studenten die extra aflossingen hebben gedaan op hun studielening - en daardoor ook minder hoge maandlasten hebben - onnodig worden beperkt in de ruimte om een hypotheek aan te gaan. Ook deze regels moeten per 2024 van kracht worden.
De meeste huishoudens kunnen volgens het kabinet in 2023 iets meer lenen als ze een woning willen kopen. Dat komt onder meer omdat de lonen zijn gestegen. Het ministerie van Financiën meldde eerder dat dit niet opgaat voor mensen met lage inkomens. Die kunnen mede door de hoge inflatie juist minder lenen.
Tweeverdieners krijgen nog een extra voordeel. Want vanaf volgend jaar kan het tweede inkomen volledig worden meegenomen als de maximale hypotheek wordt bepaald, waar dat nu nog 90 procent is. Daardoor kunnen ze gemiddeld enkele duizenden euro's meer lenen.
Nibud-directeur Arjan Vliegenthart had eigenlijk verwacht dat de leenruimte meer beperkt zou worden. "Wij dachten dat huishoudens minder ruimte in hun portemonnee zouden overhouden om te lenen door de hoge energieprijzen en inflatie", zegt hij. Maar dankzij het enorme koopkrachtpakket dat het kabinet op Prinsjesdag presenteerde, valt dit erg mee.
De onzekerheid die de hoge inflatie en de grillige energiemarkt met zich meebrengen, vraagt volgens het Nibud wel van consumenten en financieel adviseurs dat ze verder kijken dan de normen. "Gezond verstand is op dit moment misschien meer dan ooit een factor van belang bij het kopen van een huis", aldus Vliegenthart. "Een maximale hypotheek geeft hoge vaste lasten. Dat maakt de speelruimte in je budget kleiner en betekent soms dat je andere keuzes moet maken."