Honderden mensen op Amsterdamse Surinameplein voor Dag van Besef

Op het Surinameplein in Amsterdam-West zijn vrijdagavond zo'n 350 mensen bij elkaar gekomen vanwege de Dag van Besef. Bij het Monument van Besef, ook wel bekend als de Levensboom, zijn speeches gehouden en bloemen gelegd.

Onder anderen wethouder Touria Meliani (Inclusie) hield een toespraak. Dat zoveel mensen de Ceremonie van Besef bijwoonden liet volgens haar zien "hoe belangrijk dit moment is". "Bewustwording is pas het begin. Het gaat erom wat je daar vervolgens mee gaat doen", aldus de wethouder. "We blijven hier komen tot racisme en discriminatie definitief zijn uitgebannen."

Een andere spreker was Joyce Sylvester, dijkgraaf van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en voorzitter van de Staatscommissie tegen Discriminatie en Racisme. Ze stond stil bij de aanbevelingen die een commissie onder haar leiding in 2021 aan het kabinet deed om het AOW-gat op te lossen voor ruim 30.000 Nederlanders van Surinaamse herkomst die van 1957 tot 1975 nog in Suriname woonden. De commissie vond dat zij recht hebben op een volledige ouderdomsuitkering.

"De Nederlandse regering besloot alleen tot schenking van eenmalig 5000 euro, verbonden aan allerlei voorwaarden", zei Sylvester. Ze zei verdrietig te zijn omdat mensen haar daarom vol woede en haat mailen. Ze riep mensen die boos zijn op contact op te nemen met de Nederlandse overheid. "Ik vraag aan u om uw stem te laten horen."

Verder werd er gezongen en gebeden. Om 20.00 uur werd er, net als tijdens de Nationale Dodenherdenking, 2 minuten stilte gehouden. De ceremonie is een jaarlijkse traditie sinds 1993. Edwin Lieveld, coördinator van de ceremonie, ziet dat er sinds die tijd veel is verbeterd, zei hij vrijdag tijdens de plechtigheid. Zo zijn er sindsdien in zeventien steden comités opgericht die herdenkingen en activiteiten organiseren op 30 juni en 1 juli, en zorgen initiatieven als Kick Out Zwarte Piet voor meer bewustwording. "Maar er is nog een lange weg te gaan", aldus Lieveld.

Bij het Nationaal Monument Slavernijverleden in het Amsterdamse Oosterpark is vanaf 20.00 uur een wake voor de voorouders bezig, ook wel bekend als Bato Neti. Er zijn zo'n honderd mensen samengekomen om te luisteren naar gezang. Ook worden er kaarsen gebrand.

Verder is vrijdagavond in Het Concertgebouw in de hoofdstad een herdenkingsconcert, gepresenteerd door FunX-dj Fernando Halman. Daar wordt muziek gespeeld die in de tijd van de slavernij verboden was.