Vroeger waren rug- en hartklachten en kanker de grootste veroorzakers van ziekteverzuim. Tegenwoordig zijn dit burn-out, psychische klachten en aanpassingsstoornissen. Met name vrouwen in de pieken van hun leven zitten vaker thuis. Medisch directeur en verzekeringsarts Desiree Wierper-Heijnen houdt zich bezig met dossiers waarbij er sprake is van een problematisch ziekteverzuim. “Ik denk dat het hele leven, zeker van een vrouw, een kwestie van keuzes maken is, en dus niet maar doorgaan in een vast patroon.”
De ambitie van Desiree lag vroeger bij de sportgeneeskunde. Daarbij is ze altijd zelf een actieve sporter geweest. “Ik loop al vanaf mijn dertiende elke dag een uur hard, behalve tijdens mijn zwangerschap en de wintersport. Sportarts is als vak heel leuk, maar de impact van het advies dat je geeft is niet altijd heel groot. Je adviseert voornamelijk sporters die geblesseerd zijn geraakt. Als verzekeringsarts heb je met werk te maken. Dat is voor veel mensen een van de belangrijkste pijlers in hun leven. Als verzekeringsarts heb je een toegevoegde waarde omdat je ervoor zorgt dat mensen die een beperking ervaren zo lang mogelijk kunnen werken.”
Problematisch ziekteverzuim
Het medisch expertisebedrijf Ergatis, dat door Desiree samen met haar compagnon Bas Tomassen in 2011 is opgericht, helpt bedrijfsartsen en casemanagers met problematisch ziekteverzuim. “Dat kan langdurig ziekteverzuim zijn, maar de nadruk ligt op problematisch. Dit zijn werknemers waarvan de bedrijfsarts niet weet wat er aan de hand is, welke beperkingen er spelen, of een behandeling adequaat is, of het geval waarbij iemand die in behandeling is voor een aandoening of klacht, maar waar geen herstel plaatsvindt. Wij doen uitgebreid medisch onderzoek, schetsen een beeld en geven advies over hoe herstel kan worden bespoedigd en de re-integratie kan plaatsvinden.”
Toen ze begon als verzekeringsarts, ontstonden de meeste medische klachten als gevolg van verkeerde houding of overbelasting door een bepaalde beweging. “Ik had te maken met knie-, schouder- en rugklachten. Gaandeweg zijn daar steeds meer psychische klachten bijgekomen en een enorme hoeveelheid mensen met burn-out klachten. Ook zie ik mensen die iets vervelends meemaken in hun leven en hier niet mee om kunnen gaan. Ik vind dat wij onnodig zijn gaan medicaliseren. Als iemand een scheiding meemaakt, heeft die niet meteen een psychische stoornis. Ook krijgen vrouwen onterecht het label burn-out, terwijl ze last hebben van de menopauze. Dat is geen ziekte.”
Piekmomenten ziekteverzuim vrouwen
Desiree wil dat er meer aandacht komt voor de verschillende levensfases van de vrouw. “Je ziet dat er duidelijke piekmomenten zijn in het ziekteverzuim bij vrouwen. Dit is allereerst tijdens de zwangerschap. Vervolgens zijn dit vrouwen tussen de dertig en veertig jaar. Deze jonge moeders noemen wij de 3D vrouwen, die druk zijn met hun gezin, druk zijn met hun sociale contacten en druk zijn met hun werk. Ze vergeten zichzelf, zorgen niet goed voor zichzelf en krijgen dan klachten. Hier mag veel meer naar leefstijl gekeken worden, dus voldoende ontspanning, gezonde voeding, meer beweging en genoeg slaap.”
Een derde piekmoment in het leven van een vrouw is de menopauze. “In deze fase zien wij vrouwen die én pubers hebben die om aandacht vragen, die soms zelf mantelzorger zijn, die een baan hebben en dan ook nog kampen met hun eigen gevoelens, slaapgebrek en opvliegers. Je kunt je dan ziek melden, maar liever zou ik zien dat vrouwen in deze fase beter omgaan met alles wat ze te doen hebben en heel goed voor zichzelf zorgen. Vrouwen vinden het lastig om in deze periode voor zichzelf te kiezen en wat ze doen, gaat vaak ten koste van hun eigen slaap, voeding, sport en ontspanning.”
Fysiek nagekeken bij psychische klacht
Elke cliënt die zich bij een verzekeringsarts van Ergatis meldt met een psychische klacht wordt ook fysiek nagekeken. “Dat was vroeger niet zo, maar nu is dit standaard. Er wordt dan gesproken over levensstijl, middelengebruik en de conditie wordt gemeten. Je ziet vaak dat mensen opknappen als ze fysiek beter in balans komen. Een advies van ons kan dan zijn dat ze een tijdje stoppen met alcohol drinken of meer gaan sporten.”
Volgens Desiree gaat elke levensfase van een vrouw gepaard met normale veranderingen en soms klachten, die er nu eenmaal bij horen. “Het is belangrijk dat vrouwen dit weten en begrijpen. We moeten dit niet medicaliseren, maar vrouwen voorlichten dat ze dit compenseren door een gezonde leefstijl. Daar richten wij ons op. Als je veel suiker eet en alcohol drinkt, lok je de opvliegers uit. Ik heb nooit echt ergens last van gehad. Toen ik twee jonge kinderen had en fulltime werkte, heb ik altijd mijn balans gehouden. Zo ook tijdens de menopauze. Dit komt echt door levensstijl en keuzes.”