In kaart brengen van bedrijfsrisico’s bij minder dan de helft van alle bedrijven in orde

Minder dan de helft van alle bedrijven brengt de werkrisico’s voor het personeel goed in kaart, ondanks dat dit al sinds 1994 wettelijk verplicht is. Dat blijkt uit de gegevens van het ministerie van SZW en het Verbond voor Verzekeraars.

Bedrijven die geen risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) uitvoeren kunnen een boete krijgen. Desondanks is dat vaak niet in orde. Een belrondje langs bedrijven levert zelfs een nog dramatischer beeld op: van de gebelde bedrijven heeft er niet één een RI&E. De meeste weten niet eens wat het is.

Het Verbond voor Verzekeraars heeft dan ook kortgeleden, namens het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, een informatieve flyer ontworpen. Daarmee hopen ze bedrijven beter te informeren.

Een risico-inventarisatie en evaluatie is een middel om de gezondheid en veiligheid van werknemers te waarborgen. Simpel gezegd brengt bedrijf het bedrijf de risico’s in kaart en bedenkt wat ze aan deze risico’s kan doen. Dat kan over fysieke risico’s gaan, maar ook geestelijke risico’s – zoals een te hoge werkdruk – moet een bedrijf in kaart brengen.

Een RI&E is verplicht als de werkgever bij elkaar opgeteld meer dan 40 uur per week mensen in dienst heeft. Als de medewerkers bij elkaar gezamenlijk minder dan 40 uur per week werken is alleen een verkorte RI&E nodig.

Omdat de uitvoering voor een niet-deskundige behoorlijk veel werk is, wordt het opstellen van een RI&E in veruit de meeste gevallen uitbesteed. Dat is echter niet verplicht: het mag ook door het bedrijf zelf worden uitgevoerd. In het laatste geval moet het dan nog wel worden getoetst door een externe partij. Dat mag een veiligheidsdeskundige, bedrijfsarts, A&O-deskundige of arbeidshygiënist zijn.

Er is niet vastgelegd hoe vaak een RI&E moet worden uitgevoerd, alleen dat deze actueel moet zijn. Als er niets aan de arbeidsomstandigheden is veranderd, is een nieuwe dus niet nodig. Als dat wel het geval is, doet een bedrijf er verstandig aan de RI&E opnieuw uit te voeren.

Overigens is het in kaart brengen van alle mogelijke risico’s voor veel bedrijven sowieso een goed idee, zo benadrukken HR-experts. Het is een pittige onderneming, maar het levert meer op dan alleen het voorkomen van een boete. Uit onderzoek van Universiteit Twente blijkt dat tien procent van de mensen beter presteert dankzij de gezondere werkomgeving. Ook is er minder verloop onder het personeel en wordt er minder verzuimd.

Ondanks de flinke hoeveelheid bedrijven die tekortschieten, valt het vooralsnog mee hoeveel boetes er zijn uitgedeeld. De verwachting is wel dat dit snel zal veranderen. Tot nu toe was er sprake van een capaciteitstekort bij de Arbeidsinspectie, maar dat wordt nu flink opgeschaald . Alleen dit jaar zijn er al 35 vacatures uitgezet. De bedoeling is om met de extra mankracht veel vaker te inspecteren.

Als een bedrijf geen RI&E blijkt te hebben tijdens een controle, kan hij een boete krijgen. Als er een bedrijfsongeval plaatsvindt, wordt het helemaal een probleem. Het ongeval wordt de werkgever dan extra zwaar aangerekend. Het achterliggende idee is natuurlijk dat een werkgever moet proberen om ongevallen zoveel mogelijk te voorkomen. Elk jaar zijn er nog altijd 4000 arbeidsongevallen. 70 daarvan hebben een dodelijke afloop.