Inspectie: weinig grip op problemen overlastgevende asielzoekers

Overlastgevende asielzoekers veroorzaken met "asociaal en crimineel gedrag" problemen in en rond asielzoekerscentra. Gewone azc's zijn onvoldoende toegerust om in te grijpen, waarschuwt de Inspectie Justitie en Veiligheid in een dinsdag verschenen onderzoek.

De inspectie komt met aanbevelingen om de zorg voor deze kleine groep mensen, die vaak kampen met verslaving of psychische problemen, te verbeteren. Ze veroorzaken overlast in de asielzoekerscentra, maar plegen bijvoorbeeld ook herhaaldelijk strafbare feiten als winkeldiefstallen, zwartrijden of hinderlijk gedrag in het openbaar. Daarmee dreigen ze het draagvlak voor de opvang te ondermijnen, waarschuwt de inspectie. De inspectie raadt aan om alle strafrechtelijke mogelijkheden die er zijn ook te benutten.

Het is niet eenvoudig om iets tegen de problemen te doen, zo stelt de inspectie vast. Het gaat over het algemeen om mensen uit Marokko, Algerije, Libië of Tunesië. Die landen werken nauwelijks mee aan de terugkeer van deze groep. Intussen zijn de meeste opvanglocaties onvoldoende toegerust om deze groep bij te staan en waar nodig in te grijpen. Dat lukt alleen op één gespecialiseerde plek, de zogenoemde Handhaving en Toezicht Locatie (HTL) in Hoogeveen. Daar is echter niet voor iedereen plek. Overigens had de inspectie eerder kritiek op de aanpak op deze locatie. Inmiddels is de situatie daar verbeterd.

Om de problematiek te verhelpen moet volgens de inspectie gekeken worden of de medewerkers van de opvang beter toegerust moeten worden om deze groep te helpen, te volgen en waar nodig aan te pakken. Ook zou gekeken kunnen worden of strafrechtelijke informatie uitgewisseld kan worden met andere landen in de Europese Unie. Deze groep reist namelijk veel rond, maar landen weten het niet van elkaar als iemand elders de wet heeft overtreden.

Het gaat niet om mensen die gevlucht zijn voor bijvoorbeeld vervolging of geweld, maar om mensen die in Europa een beter leven hopen te vinden, merkt de inspectie op. In het rapport wordt verder opgemerkt dat er ook een overlastgevende groep minderjarigen in de asielzoekerscentra zit die geen asielaanvragen hebben ingediend. De IND, Dienst Terugkeer en Vertrek en de politie moeten kijken of direct een uitzettingsprocedure gestart kan worden als zij in de opvang problemen veroorzaken.