INT: manosfeer 'verschijnwoord', graaiflatie 'verdwijnwoord'

LEIDEN (ANP) - Manosfeer is dit jaar het 'verschijnwoord' en graaiflatie het 'verdwijnwoord', volgens het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT). Dat instituut volgt naar eigen zeggen continu hoe het Nederlands zich ontwikkelt, welke woorden winnen aan populariteit en welke stilaan verdwijnen.

De woordtrends worden in beeld gebracht op de website woordpeiler.ivdnt.org. De twee gekozen woorden werden zaterdag bekendgemaakt door het instituut in het radioprogramma De Taalstaat op NPO Radio 1.

Volgens het INT maakte het woord manosfeer in 2025 een opvallende opmars in de Nederlandse kranten. Met manosfeer wordt een onlinegemeenschap van mannen bedoeld die bekendstaat om machogedrag, antifeministische, vrouwonvriendelijke en seksistische opvattingen. Een woord dat dit jaar juist sterk aan terrein verloor, graaiflatie, verwijst naar het verhogen van productprijzen uit winstbejag, vaak onder het voorwendsel van stijgende kosten, aldus het INT.

Vernederlandsing

Het woord manosfeer is niet helemaal nieuw. In 2016 dook het voor het eerst op als vernederlandsing van het Engelse manosphere, dat volgens het INT in 2012 voor het eerst voorkwam. De toename van het gebruik komt volgens het taalinstituut door de Britse miniserie Adolescence, die in maart 2025 verscheen. Daarin wordt een dertienjarige jongen gearresteerd voor de moord op een klasgenote en komt het thema aan de orde.

Andere woorden die dit jaar opvallend vaker in de kranten voorkwamen dan de jaren ervoor waren bijvoorbeeld importheffingen, AI-modellen, vrijwilligerskorps (BE), omroephuizen (NL), femicide en rodelijndemonstratie.

Graaiflatie werd in 2023 nog verkozen tot Woord van het Jaar. In 2024 kwam graaiflatie nog regelmatig voor in de kranten, maar in 2025 werd het nauwelijks nog gebruikt.