Jeugdgevangenis Breda schoot tekort bij twee dodelijke incidenten

Het personeel van de jeugdgevangenis Den Hey-Acker in Breda heeft vorig jaar tekortgeschoten bij een gijzeling en een steekpartij, die beide een dodelijke afloop hadden. Medewerkers hadden niet genoeg zicht op de risico's bij de betrokken jongeren, stellen de Inspectie Justitie en Veiligheid, de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, de Nederlandse Arbeidsinspectie en de Inspectie van het Onderwijs. Belangrijke oorzaken hiervan waren een gebrek aan ervaring bij een deel van de medewerkers en een hoge werkdruk vanwege een personeelstekort.

In januari 2022 werden twee medewerkers van de gevangenis door een gedetineerde onder schot gehouden in een auto en gedwongen om naar België te rijden. Daar aangekomen werden ze vrijgelaten. Tijdens een poging om de jongeman te arresteren werd hij doodgeschoten door de Belgische politie. Op de dag van de gijzeling was de jongere met verlof en meldde hij zich niet op zijn werk. Dat was niet toegestaan, maar bleef onopgemerkt.

De behandeling en begeleiding was volgens de inspecties in theorie goed geregeld, maar schoot in de praktijk tekort. Medewerkers hielden elkaar niet goed genoeg op de hoogte over de gevangene. Bovendien hadden ze niet goed bijgehouden hoe de jongere zich voelde en hoe hij zijn geld uitgaf. Zulke informatie hoort het personeel bij te houden om in te schatten of gedetineerden, medewerkers en de samenleving gevaar lopen. Niet alle medewerkers hadden genoeg ervaring en training om dit goed te doen. Daarnaast was de werkdruk hoog. Dat kwam vanwege de inzet van minder ervaren tijdelijke krachten, een personeelstekort en veel ziekmeldingen vanwege corona.

Ook speelde mee dat de behandeling van de gevangene stillag omdat zijn therapeut voor langere tijd afwezig was. Het gevangenispersoneel heeft volgens de inspecties niet overwogen of de kans op een terugval in de criminaliteit hierdoor groter werd. "Integendeel", schrijven zij. Hij mocht juist veel meer met onbegeleid verlof.

Drie maanden later ging het weer mis in de gevangenis. Een gedetineerde stak een groepsgenoot dood met een mes dat hij had gekregen omdat hij wilde gaan koken. Hij verwondde daarbij een andere jongere en bedreigde twee groepsleiders. De medewerkers volgden grotendeels de procedures, stellen de inspecties. Maar die procedures waren niet aangepast op deze specifieke groep jongeren. Op de bewuste dag was voldoende personeel aanwezig. Maar ook in dit geval speelde mee dat er een gebrek was aan ervaring en training.