Kaag: hulpverlener krijgt humanitair paspoort

Om misstanden te voorkomen wil minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) hulpverleners gaan uitrusten met een 'humanitair paspoort'. Hulpverleners die veroordeeld zijn voor (seksueel) wangedrag krijgen niet zo'n paspoort. Dat moet voorkomen dat ze elders makkelijk aan de slag kunnen.

Het is een van de maatregelen die de bewindsvrouw neemt om wangedrag in de hulpsector zo veel mogelijk uit te bannen. Ze is daartoe aangezet door de misstanden op Haïti. Daar waren medewerkers van het Britse Oxfam in 2011 betrokken bij seksfeesten met jonge prostituees.

Het humanitair paspoort is volgens Kaag een ,,beschermingsmechanisme" waarmee ,,per definitie een aantal mensen wordt uitgesloten". Ze noemt het ,,een enorm belangrijk begin" en wil het zo snel mogelijk introduceren. Het streven is dat zo'n paspoort er wereldwijd komt.

Verder komt er ook een meldpunt op haar ministerie voor wangedrag. Kaag heeft de regelgeving voor subsidies inmiddels aangescherpt. Dat betekent ook dat geld kan worden teruggevraagd van hulporganisaties als er sprake is van grensoverschrijdend gedrag, aldus de bewindsvrouw.

De nieuwe regels, die vrijdag naar de Tweede Kamer zijn gestuurd, zijn opgesteld in overleg met de sector. Het pakket maatregelen richt zich op preventie, bescherming en sanctionering. ,,Het zijn geen strafmaatregelen", zegt Kaag. ,,De meeste organisaties zullen zien dat dit ook in hun belang is."

Onlangs werd bekend dat er in Afrika misbruik was geweest van promotiemeisjes ingehuurd door Heineken. Kaag heeft hierover gesproken met topman Jean-François van Boxmeer om duidelijk te maken ,,hoe serieus we dit nemen". Ze heeft om een plan van aanpak gevraagd. Haar invloed in het bedrijfsleven is hier wel beperkt, omdat er geen subsidies worden verstrekt.

Ze gaat de zaak van seksueel misbruik wel aankaarten binnen de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). Die stelt richtlijnen op voor bedrijven hoe ze zich moeten gedragen op het gebied van mensenrechten, arbeidsomstandigheden en milieu. In die richtlijnen staat nog niets over seksueel misbruik en dat wil Kaag er in laten opnemen.