Kabinet: denk goed na over gevolgen afschaffen fossiele subsidies

Het kabinet gaat vanaf nu elk jaar op Prinsjesdag in kaart brengen hoeveel geld er (indirect) aan steun naar de fossiele sector gaat. Wel is het de bedoeling dat deze 'fossiele subsidies' langzaam worden afgebouwd, lukraak belastingvoordelen afschaffen gaat niet zomaar. "Denk heel goed na over de gevolgen", waarschuwt demissionair staatssecretaris Marnix van Rij (Belastingen).

Dit jaar telde het kabinet de regelingen die naar de fossiele sector gaan voor het eerst bij elkaar op. Het gaat om een veel hoger bedrag dan eerder ingeschat, zelfs door milieuclubs. "Dat laat zien: we proberen geen verstoppertje te spelen", zegt demissionair energieminister Rob Jetten in Trouw. Van Rij hoopt op zijn beurt op "balans in het debat" nu het kabinet heeft geïnventariseerd hoeveel geld er naar de fossiele industrie gaat.

"Het begint al eigenlijk met het woord dat verkeerd is. Het zijn geen subsidies", benadrukt de bewindsman. Althans, "er zit inderdaad een portie van 7 miljard aan uitgaven in". Dat zijn dus echte subsidies. Verder gaat het om belastingvrijstellingen van 22 miljard euro en verlaagde tarieven ter waarde van zo'n 17 miljard. Die gaan dus naar de industrie die fossiele brandstoffen verbruiken, waarbij veel CO2 vrijkomt. Het kabinet wil er juist voor zorgen dat er veel minder CO2 en andere broeikasgassen worden uitgestoten: in 2030 moet het niveau minstens 55 procent lager liggen dan in 1990.

Het kabinet erkent in de miljoenennota dat er "steeds meer maatschappelijke discussie" is over de voordeeltjes voor de fossiele industrie. Actiegroep Extinction Rebellion bezet al dagenlang elke dag de A12 in Den Haag en wil dit blijven doen totdat het kabinet de 'fossiele subsidies' stopzet. Dat gaat niet zomaar, aldus Van Rij. "Voor 22 miljard zitten we gebonden aan internationale afspraken", waaronder internationale verdragen. Het afschaffen van de regelingen kan bovendien nadelig uitpakken voor de koopkracht van mensen.

Demissionair minister van Financiën Sigrid Kaag zegt in haar miljoenennota dat het de staatskas veel minder zal opleveren dan 39,7 miljard tot 46,4 miljard euro als de 'subsidies' worden afgeschaft. Sommige bedrijven zullen immers stoppen met de fossiele activiteiten als zij hiervoor geen belastingvoordelen meer krijgen. Over die activiteiten betalen zij dan dus ook geen belasting meer.