Kamer: verbod zwijgcontract mag niet leiden tot schenden privacy

Als zwijgcontracten over incidenten in de zorgsector straks worden verboden, mag het niet zo zijn dat patiënten zorgmedewerkers publiekelijk aan de schandpaal nagelen, bijvoorbeeld via sociale media. De Tweede Kamer wil dat het kabinet mensen proactief gaat inlichten "over het verantwoord publiek maken van misstanden".

De coalitiepartijen dienden een motie in met die strekking, omdat zorgmedewerkers bezorgd zijn dat hun privacy wordt geschonden. Tegelijk vindt de Kamer net als het kabinet dat een misstand openlijk gedeeld moet kunnen worden, zodat van incidenten en fouten kan worden geleerd. Om dit mogelijk te maken, mag een instelling in de (jeugd)zorg en maatschappelijke ondersteuning voortaan geen zwijgbeding meer afspreken met een patiënt of cliënt. Een wetsvoorstel om dit soort afspraken nietig te verklaren, krijgt steun van een Kamermeerderheid.

Minister Conny Helder van Medische Zorg vindt een wettelijk verbod zeer gewenst, omdat openheid over fouten en incidenten ertoe leidt dat hiervan wordt geleerd. Dat is goed voor de zorg en hulpverlening én voor de patiënt, benadrukte ze. Die laatste hoeft nu niet meer naar de rechter om eventueel een zwijgcontract inhoudelijk aan te vechten. Het verbod gaat alleen over een opgelegd zwijgen over incidenten en niet over afspraken over bijvoorbeeld een schadevergoeding.

Wel vragen enkele partijen nog verduidelijking over de omschrijving van een incident als "een niet-beoogde of onverwachte gebeurtenis" die betrekking heeft op de kwaliteit en heeft geleid of had kunnen leiden tot schade bij de belanghebbende. Helder komt daar nog op terug voordat de Kamer zal stemmen over het voorstel. Daarnaast vragen GroenLinks en SP zich af of deze wet nu wel moet gelden voor de jeugdzorg. Daar is het volgens hen ingewikkelder om incidenten te preciseren, zeker als het gaat om uithuisplaatsingen.

Enkele jaren geleden bleek uit onderzoek dat er tientallen zwijgcontracten in de zorgsector waren afgesloten, wat tot veel ophef leidde. In 2016 wilde de toenmalige zorgminister er al van af.