Kamer wil begroting verbouwen, maar vormt nog geen verenigd front

Veel partijen willen de begrotingsplannen van het kabinet verbouwen om meer te doen voor de armste huishoudens of middeninkomens. Maar het is moeilijker dan voorheen om een verenigd front te vormen. Sinds de val van het kabinet vlak voor de zomer is er geen coalitie meer. Waar de fracties van VVD, D66, CDA en ChristenUnie tot dan met elkaar wijzigingsvoorstellen in elkaar knutselden of die onderling steunden, is daar nu geen sprake van.

Dat betekent dat er voor verschillende voorstellen vanuit de Kamer niet duidelijk is of er meerderheden voor zijn of komen. Achter de schermen praten fracties al over eventuele moties, en welke partijen welke voorstellen kunnen steunen.

Tot nu toe lijkt er alleen genoeg steun voor een voorstel om de accijnzen op benzine en diesel niet te verhogen vanaf januari. Er dreigt een stijging van ongeveer 20 eurocent per liter, omdat de tijdelijke accijnsverlaging die het kabinet had doorgevoerd volgend jaar afloopt. De VVD, PVV, SP, BBB, DENK, Groep Van Haga, JA21, SGP en fractie Den Haan (78 zetels) keren zich tegen de prijsstijging aan de pomp. Ze vinden het onbestaanbaar dat sommige mensen het straks niet meer kunnen betalen om in hun auto te rijden, terwijl de meeste bezitters die hard nodig hebben.

De linkse tandem van GroenLinks en PvdA komt samen met de ChristenUnie met een pakket dat juist meer gericht is op de armste huishoudens.

Naast de vraag welke groepen het meeste moeten profiteren van de inkomenssteun, is ook nog verdeeldheid over hoe de steun wordt betaald. Voor het plan om de accijnsverhoging tegen te houden, zou zo'n 1,2 miljard euro nodig zijn. De VVD wil dat geld eenmalig halen uit het Nationaal Groeifonds dat enkele jaren geleden juist op initiatief van de liberalen is opgericht om innoverende bedrijven te ondersteunen. Een concreet voorstel ligt nog niet op tafel en ook de voorstanders laten zich er nog niet allemaal over uit.

In het fonds zitten miljarden euro's, geld dat kan worden toegekend aan bedrijven die innoveren en het verdienvermogen van Nederland versterken. Het geld is wel gereserveerd op de begroting (van Economische Zaken), maar wordt pas per investeringsronde geleend. Het gebeurde al eens eerder dat er een greep uit het fonds werd gedaan om zaken (in een eerder geval geld voor defensie) te financieren. Maar het is eigenlijk niet de bedoeling, erkent het kabinet. "Het is geen graaifonds", zei economieminister Micky Adriaansens, zelf nota bene ook van de VVD, nog in juni.