Kamer wil opheldering over verdwenen rapport Defensie

Partijen in de Tweede Kamer willen opheldering van Defensie over een verdwenen rapport uit 2010 waarin melding wordt gemaakt van mogelijke oorlogsmisdaden door Australische militairen in Afghanistan. SP en D66 hebben inmiddels vragen gesteld aan minister Kajsa Ollongren (Defensie).

Voorkom een nieuwe doofpot en geef openheid, zegt Jasper van Dijk (SP). Alexander Hammelburg (D66) zegt dat de onderste steen boven moet komen. "Ik wil weten of Nederlandse militairen in 2010 al wisten van mogelijke Australische oorlogsmisdaden. Als deze oorlogsmisdaden hebben plaatsgevonden, moet het recht zijn werk kunnen doen."

Tunahan Kuzu (DENK) laat weten "zeer ongerust" te zijn over de berichtgeving, CDA'er Derk Boswijk zei in het radioprogramma Sven op 1 opheldering te willen en Kati Piri (PvdA) spreekt van een "ernstige zaak waar nu eindelijk eens serieus onderzoek naar moet worden gedaan. Verontrustend dat een goed archief ontbreekt bij Defensie".

NRC meldde dinsdag dat het rapport verdwenen is. Een woordvoerster van het ministerie van Defensie laat weten dat er nog steeds onderzoek wordt gedaan naar het verdwenen stuk. Het ministerie heeft speciale software aangeschaft om de digitale systemen te kunnen doorzoeken.

De zaak speelde toen Nederland een missie leidde in Uruzgan. In 2010 werd daar een Afghaanse boer aangehouden die betrokken zou zijn geweest bij een aanslag waarbij twee Nederlandse mariniers omkwamen. Na ondervraging en onderzoek kwamen de Nederlanders tot de conclusie dat de boer niet de bommenmaker was en lieten hem gaan.

Maar Australische militairen waren niet overtuigd van zijn onschuld. Zij brachten de man kort daarop om het leven. Hij zou zich bij zijn arrestatie hebben verzet. De Nederlanders hoorden echter dat de boer was gemarteld en in zijn achterhoofd geschoten, aldus NRC. De Nederlandse militairen maakten er een rapport van.

Twee jaar geleden kwam na officieel onderzoek naar buiten dat Australische elitetroepen tussen 2005 tot 2016 in Afghanistan 39 moorden hebben gepleegd. Defensie besloot toen opnieuw onderzoek te doen naar mogelijke aanwijzingen dat Nederland op de hoogte was van misdaden van de Australische special forces.

Een Nederlandse inlichtingenofficier meldde toen de gebeurtenis uit 2010. Defensie ging daarna op zoek naar het bewuste rapport, maar vond dat niet. Commandant Kees van den Heuvel, die in 2010 leiding gaf aan Taskforce Uruzgan, zegt tegen NRC dat hij het rapport nooit heeft gezien.