Kamer wilde chaotische verkenning en formatie juist voorkomen

Met het vertrek van verkenner Gom van Strien (PVV) is de verkenning minder dan een week na de verkiezingen opnieuw in chaos ontaard. Dit terwijl de Tweede Kamer een rommelige verkenning en formatie kostte was kost wilde voorkomen. De ongekend onstuimige formatie na de verkiezingen in maart 2021 leidde namelijk niet alleen tot wantrouwen op het Binnenhof, maar ook jegens de politiek zelf.

In 2021 werd verkenner Kajsa Ollongren (D66), ruim een week na de verkiezingen, gefotografeerd met zichtbare notities onder haar arm. Daarop stonden de inmiddels beroemde woorden 'positie Omtzigt, functie elders'. Later bleek dat de aantekeningen waren gemaakt in het gesprek met toenmalig VVD-leider Mark Rutte, die dat vooraf juist stellig had ontkend. Minister Ollongren was samen met voormalig VVD-senator Annemarie Jorritsma aangesteld als verkennersduo. Ze werden opgevolgd door Tamara van Ark (VVD) en Wouter Koolmees (D66), die op dat moment zelfs allebei in het kabinet zaten.

Het duurde uiteindelijk tien maanden voordat er een nieuw kabinet op het bordes stond. Over de lange en door onderlinge ruzies getekende formatie heeft de Tweede Kamer urenlang gedebatteerd. Er verscheen ook een vuistdikke evaluatie van de kabinetsformatie. Alles om te voorkomen dat het Binnenhof nog eens te maken zou krijgen met een soortgelijke vertrouwenscrisis.

Nu verkenner Van Strien nog voor het begin van de eerste gesprekken zijn taken heeft neergelegd en gezien het politieke chagrijn over het besluit van de VVD om niet mee te regeren, is het onzeker of dat lukt. PVV-leider Geert Wilders zei maandag snel met een nieuwe verkenner te willen komen. Hij hoopt dat later deze week de verkenning gewoon weer van start gaat. Dat moet al te veel vertraging voorkomen.