Koolmees: kabinetsformatie gaat 'verdiepende' fase in

De kabinetsformatie gaat een fase van "verdieping en uitwerking" in waarin de partijen de thema's bepalen die de grondslag gaan vormen voor een nieuw regeerakkoord. Dat zei informateur Wouter Koolmees in een toelichting op de huidige stand van zaken. Ook zijn collega-informateur Johan Remkes was daarbij.

De afgelopen anderhalve week zijn in de gesprekken tussen VVD, D66, CDA en ChristenUnie "alle belangrijke onderwerpen" minstens één keer aan bod geweest, zei Koolmees. Hij noemde expliciet onder meer stikstof en klimaat, wonen en veiligheid. Maar dat neemt niet weg dat er nog "heel veel werk" te verrichten is. Zo is de vraag wie de partijen zien zitten als minister of staatssecretaris nog nauwelijks aan bod geweest.

De eerdere informateurs Herman Tjeenk Willink en Mariëtte Hamer hebben al veel gesproken met partijen van buiten de Haagse politiek. Daardoor hoeven niet veel van deze "externen" meer te worden uitgenodigd, zei Koolmees.

Wel komen de komende week de directeur van het Centraal Planbureau (CPB), de president van De Nederlandsche Bank (DNB) en de voorzitter van de Studiegroep Begrotingsruimte langs om de laatste economische inzichten te delen. Ook zijn er gesprekken met uitvoeringsinstanties als de Belastingdienst, UWV, COA en IND.

De informateurs gaan daarnaast praten met slachtoffers van de toeslagenaffaire en met mensen die de gevolgen van de jarenlange aardgaswinning in Groningen "aan den lijve" hebben ondervonden. Ook nodigen zij onafhankelijk Kamerlid Pieter Omtzigt uit. Met hem heeft tot nu toe geen enkele informateur gesproken.

Volgens Remkes wordt er niet alleen overleg gevoerd tijdens de formele informatiegesprekken die een paar keer per week plaatsvinden nabij het Binnenhof. Ook elders wordt geregeld overleg gevoerd. Bovendien staan er weer langere onderhandelingssessies op het programma. Volgende week wordt op drie opeenvolgende dagen gesproken op De Zwaluwenberg in Hilversum. De week erop wordt twee dagen overlegd op het provinciehuis in Groningen.

In de onderhandelingen spelen de zogenoemde secondanten een belangrijke rol, erkende Remkes. Deze vier onderhandelaars kunnen volgens hem wat flexibeler optreden dan de partijleiders. Niet alleen zijn ze vaker beschikbaar, ze kunnen ook inhoudelijk opener zijn. De partijleiders houden "hun kaarten tegen de borst", aldus de informateur.