Bij sinterklaasvieringen worden pieten steeds minder geschminkt. Op scholen, in winkels en bij bedrijven komen bijna alleen nog roetveegpieten langs. Dat concludeert Kick Out Zwarte Piet (KOZP) na een landelijke monitoring afgelopen sinterklaasperiode. Bij intochten valt volgens de groep nog de meeste vooruitgang te boeken.
Dit jaar heeft Nederland "weer een stapje vooruit gezet", zegt KOZP-voorman Jerry Afriyie op de dag na pakjesavond. Sinds de eerste intochten half november hebben mensen door het hele land in de gaten gehouden hoe het hulpje van Sinterklaas eruitziet. Het aantal roetveegpieten en kleurenpieten is volgens de actiegroep toegenomen.
"Het gaat steeds beter. Eerst hadden roetveegpieten nog veel 'roet', nu steeds minder. Ze hebben vaak alleen nog strepen en geen rode lippen", aldus Afriyie. Punt van zorg is voor KOZP nog het gebruik van een zwarte pruik, die volgens Afriyie in combinatie met het verkleedpak en veel roetvegen alsnog kan bijdragen aan de karikatuur Zwarte Piet. "Een beetje racisme is ook racisme", zegt hij.
Bij intochten in gemeenten ziet KOZP dat veel comités het zwarte uiterlijk van Piet hebben losgelaten. De actiegroep merkt wel dat mensen zich nog "zo uitdossen als protest", aldus voorman Afriyie. Maar daar wil hij zijn energie niet aan besteden. "Mensen die zich bewust racistisch willen uiten, zijn niet onze doelgroep."
Dit jaar probeerde KOZP vooral mensen buiten de Randstad bereiken, in de kleinere dorpen en steden "waar de discussie op afstand was, die ze alleen online of via televisie meekregen", zegt Afriyie. In aanloop naar de intochten voerde de actiegroep gesprekken met gemeenten en organisaties, die op sommige plekken zorgden voor verandering van Piet. Ook demonstreerde KOZP samen met Extinction Rebellion bij onder meer gemeenteraadsvergaderingen.
Komend jaar is het "erop of eronder" voor KOZP, die altijd heeft gesteld zichzelf in december 2025 op te heffen. Tot die tijd blijft Afriyie zich met zijn actiegroep vol enthousiasme en energie inzetten "voor de positie van de zwarte gemeenschap".
De Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme (NCDR) zegt het beeld van KOZP te herkennen. "Steeds meer gemeenten en organisaties kiezen gelukkig voor een inclusief sinterklaasfeest. Het gaat er nu om dat komend jaar dat op alle plekken het geval is", aldus een woordvoerder van Rabin Baldewsingh. "Als NCDR erkennen we dat dit een gevoelig onderwerp is, maar juist de gevoelige onderwerpen moet je onder ogen zien en bespreken."