Landelijke Eenheid wordt opgesplitst, deel politietop moet weg

Het kabinet gaat ingrijpen in de hoop een einde te maken aan de langlopende problemen bij de Landelijke Eenheid (LE) van de politie. De Landelijke Eenheid wordt opgesplitst in twee eenheden, naar advies van de veelbesproken commissie-Schneiders. Een deel van de politietop zal moeten opstappen: de commissie noemt het "het onvermijdelijk dat er leidinggevenden zijn die niet meewillen of meekunnen in de cultuuromslag".

Binnen de Landelijke Eenheid is al langer sprake van een onveilige werkcultuur. Drie werknemers die bij een speciale undercoverafdeling betrokken waren zijn uit het leven gestapt na conflicten op de werkvloer. Bij een aantal afdelingen zou sprake zijn van een pestcultuur en een verziekte sfeer. Vaak werd gewezen naar leidinggevenden.

Volgens Bernt Schneiders, voorzitter van de onderzoekscommissie, heeft een groot deel van de problemen te maken met de organisatiestructuur. Zijn commissie schetst een beeld van de Landelijke Eenheid als een grote, logge organisatie waar te weinig oog is voor persoonlijke omstandigheden en waar "potentie van medewerkers onvoldoende wordt benut".

Van de twee nieuwe eenheden zal één zich richten op landelijke opsporing, en één op landelijke operaties en expertise.

Belangrijk is verder dat de werksfeer weer veiliger wordt. De commissie adviseert dan ook "om gewenst en ongewenst gedrag expliciet te formuleren, passende leiderschapsprofielen op te stellen en de huidige leidinggevenden te schouwen".

Om tot een nieuwe organisatie en cultuur te komen, moet de politie flink aan de slag, zegt minister van Justitie Dilan Yeşilgöz in reactie op het advies, dat zij dus overneemt. "Vandaag bieden we de medewerkers van de politie duidelijkheid over de toekomst van de Landelijke Eenheid. Een belangrijke stap naar een organisatie met meer focus en een herkenbaar profiel die de veiligheidsvraagstukken van vandaag de dag aankan."

Korpschef Henk van Essen spreekt van een "volgende fase" na de laatste grootschalige reorganisatie, die leidde tot de vorming van de Nationale Politie. "De veranderingen bij de Landelijke Eenheid raken de hele politie", aldus Van Essen. "Al is het maar omdat alle eenheden gebaat zijn bij het goed functioneren van de nieuwe landelijke eenheden en zij intensief met hen zullen samenwerken.

Om aan de hervorming uitvoering te geven, moet Van Essen uiterlijk op 1 oktober dit jaar met een transitieplan komen. Yeşilgöz heeft de commissie-Schneiders gevraagd om toezicht te houden op de cultuuromslag.