Langer thuis wonen: hoe haalbaar is dit in de toekomst?

De overheid focust zich in onze huidige participatiemaatschappij al geruime tijd op het langer zelfstandig thuis wonen van ouderen. De vraag is: hoe haalbaar is dit? Er is een gebrek aan voldoende geschikte seniorenwoningen en we hebben te maken met personeelstekorten binnen de thuiszorg. Daarbij komt dat de vergrijzing in ons land sneller gaat en we steeds ouder worden.

In 2025 hebben naar verwachting zo’n 25.000 meer ouderen 24 uur per dag zorg nodig. In 2040 zullen ruim 120.000 meer patiënten dan nu langdurige zorg nodig hebben. Dan hebben we het dus over een verdubbeling. Verzorgingstehuizen zitten vol, en daar worden alleen de zware gevallen toegelaten die echt niet meer zelfstandig thuis kunnen wonen. Daarbij hebben veel verzorgingstehuizen een wachtlijst.

Veel ouderen willen graag zelfstandig wonen maar op papier is dit vaak makkelijker dan in de praktijk. Ouder worden gaat vaak gepaard met fysieke klachten, aandoeningen en beperkingen, waardoor extra hulp en ondersteuning nodig is. Denk hierbij aan mantelzorgers, dus familie of buren, maar ook aan trapliften en platformliften .

De rijksoverheid wil ouderen helpen om in hun vertrouwde omgeving zelfstandig oud te worden, met behoud van kwaliteit van leven. Dit staat in het programma Langer Thuis . Hiervoor stelt de overheid ruim 340 miljoen euro beschikbaar voor de uitvoering van dit programma. Dit geld is beschikbaar tot 2021. Hierbij gaat het om betere ondersteuning en zorg thuis, hulp aan mantelzorgers en vrijwilligers en meer geschikte woningen voor ouderen.

Er zijn tal van mogelijkheden om de eigen woning aan te passen en dit hoeft in principe niet duur te zijn. Hiervoor zijn ook vergoedingen vanuit de gemeenten. Hierbij kan je denken aan hulp in de huishouding, een rolstoel of een traplift. Dit zijn zaken die (deels) vergoed worden onder de Wmo wetgeving. Het is wel zo dat dergelijke vergoedingen pas in beeld komen wanneer de zorgbehoevende al zorg nodig heeft. Als je een woning preventief wil aanpassen, komen de kosten vrijwel altijd voor eigen rekening.

Nu is het niet zo dat je meteen diep in de buidel moet tasten om een woning preventief aan te passen gericht op te toekomst. Veel ouderen vallen, met alle gevolgen van dien. Daarom is iets eenvoudigs als het verwijderen van vloerkleden en obstakels op looproutes binnenshuis belangrijk. Hiermee wordt de kans op valpartijen verkleind. Ook is het voor het ouder worden lichaam fijner om zoveel mogelijk bukken te voorkomen. Leg dus geen spullen in lage kasten. Ook is goede verlichting belangrijk. Een inloopdouche en een verhoogde toilet zijn nuttige aanpassingen, die uiteraard wel om een financiële investering vragen.

Ten slotte zijn er ook nog tal van moderne hulpmiddelen waardoor het mogelijk is om langer thuis te wonen. Te denken valt aan Alexa en Google Home voor alleenstaanden die last hebben van eenzaamheid. Ook technologische toepassingen (e-health) kunnen ouderen helpen langer zelfstandig thuis te wonen. Zo is het mogelijk om wondverzorging op afstand te doen en zijn er apparaatjes die automatisch hulp inschakelen als een oudere is gevallen.