Livestream monsterproces MH17 in de hele wereld gevolgd

De livestream van de strafzaak over het neerhalen van vlucht MH17 is dit jaar iedere zittingsdag enkele duizenden tot 30.000 keer geopend, vanuit de hele wereld. Het aantal bezoekers aan de rechtbank - onder meer nabestaanden van de vliegramp, pers en betrokkenen - was 9 maart, de allereerste zittingsdag, bijna vierhonderd. Daarna bleef dat elk zittingsblok rond enkele tientallen schommelen als gevolg van de coronamaatregelen. Op 25 november, de laatste zittingsdag van dit jaar, waren er in totaal 23 nabestaanden en journalisten in de rechtbank. Dat heeft de rechtbank Den Haag voor het ANP becijferd.

De Haagse rechtbank behandelt de zaak maar de zittingen vinden plaats in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol. Daar is speciaal voor dit proces een groot perscentrum gebouwd maar door alle maatregelen rondom het coronavirus is er nauwelijks (internationale) pers aanwezig geweest. Op sommige dagen was het centrum zelfs gesloten. Op 23 maart na, helemaal aan het begin van de coronacrisis, kon iedere zittingsdag een groepje nabestaanden de besprekingen in de rechtbank volgen. Die dag was behalve de procespartijen zoals de rechters, niemand toegelaten in de rechtbank.

Voor alle belangstellenden is de rechtszaak via een livestream te volgen. De eerste dag werd deze 30.000 keer aangeklikt, de maanden daarna werden de zittingen enkele duizenden keren geopend. "De trend is dat op de eerste zittingsdag van een nieuw zittingsblok de openingscijfers een piek vertonen om vervolgens af te nemen", aldus de rechtbank. Op 8 juni was de stream ongeveer 20.000 keer geopend. Tijdens dat zittingsblok gaf het Openbaar Ministerie een toelichting op het omvangrijke opsporingsonderzoek. Hoeveel mensen er precies kijken is niet duidelijk, iemand kan de link meerdere keren per dag openen.

De meeste kijkers komen uit Nederland, Rusland en Oekraïne. Ook loggen veel kijkers in vanuit het Verenigd Koninkrijk, Australië en de Verenigde Staten. "Op piekdagen waren er kijkers uit ongeveer zestig verschillende landen", aldus de rechtbank.

De strafzaak tegen vier mannen - drie Russen en een Oekraïner - gaat februari 2021 verder en wordt vanaf 7 juni inhoudelijk behandeld. Het Openbaar Ministerie verdenkt de vier mannen van betrokkenheid bij het neerhalen van vlucht MH17. Alleen de Russische verdachte Oleg Poelatov laat zich vertegenwoordigen door advocaten. De andere drie verdachten - Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko - hebben niets aan de rechtbank laten horen.

Bij de ramp met vlucht MH17 op 17 juli 2014 kwamen alle inzittenden, onder wie bijna tweehonderd Nederlanders, om het leven. Het toestel van Malaysia Airlines vertrok van Schiphol met bestemming Kuala Lumpur. Volgens het OM is het toestel boven het oosten van Oekraïne uit de lucht geschoten met een Buk-raket die afkomstig was uit Rusland. In Oost-Oekraïne was een conflict gaande tussen pro-Russische separatisten en Oekraïense regeringstroepen.