De bouw van een luchthaven in zee kost minimaal tussen de 33 en 46 miljard euro. Maar er zullen nog flink wat kosten bij komen. Dat staat in een onderzoek dat minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) heeft laten doen op verzoek van de Tweede Kamer.
Een luchthaven in zee zou Schiphol moeten vervangen. Daardoor zouden de omwonenden van de luchthaven geen last meer hebben van de herrie. Maar uit de 'quickscan' komen heel wat haken en ogen naar voren aan een vliegveld in zee, dat niet voor 2050 zal zijn gerealiseerd.
Het onderzoek gaat uit van een luchthaveneiland in zee met vijf parallelle start- en landingsbanen. Reizigers en vracht gaan vanaf het huidige Schiphol door een ondergronds spoorsysteem naar het vliegveld. Op Schiphol blijven zaken als parkeren, bagage-inname en security.
De zoektocht naar een geschikte locatie wordt beperkt door de geplande uitrol van windparken op de Noordzee. Die zijn nodig om de uitstoot van CO2 terug te dringen. Het onderzoek geeft lang niet alle antwoorden, aldus de minister. Nader onderzoek is daarvoor nodig.
Bij de aanlegkosten komen nog onder meer (hogere) onderhoudskosten, de aanschaf van (trein)materieel en de aanpassing van de huidige luchthavenlocatie. Ook is een overschrijding van het budget bij dit soort complexe projecten te verwachten, zo wordt alvast gewaarschuwd.
Voordeel van een vliegveld in zee is dat veel minder mensen geluidsoverlast hebben. Dit jaar ondervinden naar schatting 125.000 mensen rond Schiphol ernstig hinder van de luchtvaart. Verder komt er ruimte vrij voor bijvoorbeeld woningen, bedrijven en groen door het vertrek van de luchthaven.
Naast de hoge aanlegkosten is er aan de kust een negatieve impact voor de natuur, scheepvaart, visserij en recreatie. Ook zijn er gevolgen voor geplande windparken en krijgen vooral de kustregio's naar verwachting te maken met geluidsoverlast.
In het verleden is er ook al onderzoek naar een vliegveld in zee geweest. Dat bleek veel te kostbaar. De afgelopen jaren is de discussie over overlast door luchthavens opgelaaid. Onder meer door de uitbreiding van Lelystad Airport en de vraag of en hoeveel Schiphol na 2021 moet groeien.