Meer euthanasiegevallen gemeld, ook vaker om psychische redenen

Ook vorig jaar zijn weer meer euthanasieverzoeken ingewilligd in Nederland. Het aantal gemelde gevallen van euthanasie steeg met 4 procent tot 9068. Dat is 5,4 procent van alle mensen die in Nederland overleden, zo maken jaarcijfers van de Regionale Toetsingscommissies Euthanasie (RTE) duidelijk. Uit de cijfers blijkt dat euthanasie om ernstig psychisch lijden te beëindigen vorig jaar 20 procent vaker voorkwam. In totaal ging het om 138 gevallen.

"Het blijft treurig dat voor sommige mensen met ernstig psychisch lijden euthanasie de enige uitweg blijkt", reageert voorzitter Niels Mulder van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP). Mensen met suïcidale gevoelens helpen weer perspectief te zien is "een belangrijk deel van ons werk", benadrukt hij. Psychiaters zijn daarom nog altijd terughoudend met euthanasie. Ze vinden het "ingewikkeld te beoordelen of er echt geen behandeling meer mogelijk is en het lijden dus uitzichtloos is".

Toch is het volgens de vereniging ook belangrijk dat patiënten "zich gehoord voelen als zij een aanhoudende doodswens hebben, ook als die leidt tot een euthanasieverzoek". In ongeveer de helft van de gevallen wordt de euthanasie uiteindelijk verleend door een gespecialiseerde arts van het Expertisecentrum Euthanasie (EE). De laatste jaren wordt euthanasie wel vaker uitgevoerd buiten dit centrum. Volgens de psychiaters is het voor de patiënt ook beter als die de euthanasiewens met de eigen behandelaar kan bespreken. Standaard is ook advies van een andere arts vereist.

EE zag afgelopen jaar een "opvallende toename" in het aantal hulpvragen van jongvolwassenen met psychisch lijden. Het centrum kreeg afgelopen jaar 322 aanvragen van mensen in de leeftijdscategorie van 18 tot 30 jaar, ruim de helft meer dan een jaar eerder. Het overgrote deel van deze verzoeken werd ingetrokken of afgewezen, bijvoorbeeld omdat betrokkenen toch nog in behandeling gingen, of geen toestemming gaven voor het opvragen van hun medische gegevens. De RTE-cijfers maken duidelijk dat veertig euthanasieverzoeken van mensen tot 30 jaar werden ingewilligd.

Een belangrijk criterium voor euthanasie is dat iemand uitzichtloos en ondraaglijk lijdt. Vaak gaat het om een stapeling van ouderdomsaandoeningen of uitbehandelde kanker. Euthanasie om psychische redenen vormt 1,5 procent van het totale aantal gevallen.

Volgens de RTE werd in vijf euthanasiegevallen niet aan alle zorgvuldigheidseisen voldaan.