Meer honden en straf tegen smokkel in bajes

Gevangenissen krijgen meer speurhonden om smokkelwaar op te sporen. Gedetineerden die bijvoorbeeld drugs of een telefoon naar binnen smokkelen, riskeren ook een langer verblijf in de isoleercel. Met deze twee maatregelen en een aantal andere hoopt minister Sander Dekker het hardnekkige probleem de baas te worden.

Dekker trekt jaarlijks 3 miljoen euro uit om smokkel te onderscheppen. Het aantal speurhonden en hondenbegeleiders wordt verdubbeld. Het geld gaat verder naar hekken, netten en camera's.

Een proef met het verstoren van telefoonverkeer in gevangenissen lijkt geslaagd, schrijft Dekker aan de Tweede Kamer. Het gevangeniswezen probeert verder apparatuur uit om drugssporen op kleding en voorwerpen te herkennen en kijkt naar manieren om drones te storen. Een proef met een lichaamsscanner bleek vorig jaar mislukt. De gevangenissen kijken zelf beter hoe smokkelaars te werk gaan en houden scherper toezicht op gevaarlijke momenten zoals luchten en de ontvangst van bezoek.

Ook de straffen worden hoger. Gedetineerden die worden betrapt, kunnen sinds kort veertien dagen eenzame opsluiting krijgen. Dat is de zwaarst mogelijke straf.

De gevangenis wordt nooit helemaal waterdicht, zeggen deskundigen. Maar gevangenbewaarders en medegevangenen voelen zich door de smokkel minder veilig. Gedetineerden kunnen opnamen maken met binnengesmokkelde telefoons of worden onder invloed van drugs onberekenbaarder. Bovendien kunnen ze met een telefoon verdergaan met het op touw zetten van misdaden en het lastigvallen van slachtoffers.

In de eerste vier maanden van dit jaar werd 1.760 keer smokkelwaar gevonden. Er zijn ongeveer 9.500 cellen in gebruik. Van die vondsten ging het bij 60 procent om drugs en 30 procent om telefoons en accessoires. Ook zijn er wapens, alcohol, tabak en geld aangetroffen.

Dekker onderzoekt of hij in beslag genomen telefoons voortaan kan vernietigen. Nu krijgen gedetineerden die vrijkomen hun eigendommen weer terug. Dat ondergraaft het gezag van cipiers, vinden ze. Bovendien staan er soms gevoelige foto's of filmpjes op van binnen de gevangenis.

De vakbonden wijten het soms falende toezicht op smokkel aan personeelsgebrek. De gevangenissen doen er alles aan om vacatures te vervullen, zegt Dekker.