Natuur- en milieuorganisaties kijken met spanning uit naar de klimaattop in Glasgow, die zondag officieel begint. Niemand verwacht dat de klimaatcrisis definitief zal worden opgelost op de zogeheten COP26, maar er kan wel degelijk vooruitgang worden geboekt, denken Nederlandse groene organisaties.
"We zijn er nog lang niet, dat hebben diverse rapporten de laatste tijd wel duidelijk gemaakt", zegt Nine de Pater, een van de medewerkers van Milieudefensie die afreist naar Schotland. "Daar word ik soms wel cynisch van, maar aan de andere kant kunnen de ontwikkelingen op zo’n top snel gaan. De druk ligt er wel op." Dat ziet ook campagneleider Dewi Zloch van Greenpeace. "We zien dat er nu heel veel aandacht voor het klimaat is, dat is positief", zegt ze. "Onder druk wordt alles vloeibaar."
De natuur- en milieuorganisaties eisen meer 'klimaatrechtvaardigheid'. Dat wil zeggen dat de rekening van klimaatverandering eerlijker moet worden verdeeld. Ook vinden ze dat de uitstoot van broeikasgassen veel sneller moet dalen. De Pater verwijst om dat te onderbouwen bijvoorbeeld naar het Emissions Gap Report van VN-milieuagentschap UNEP. Daarin werd deze week nog eens duidelijk dat de ambities wereldwijd nog steeds tekortschieten. Als alle beloften worden waargemaakt, stijgt de temperatuur op aarde met 2,7 graden tegen het einde van deze eeuw, berekenden de onderzoekers. En dat terwijl internationaal is afgesproken dat 2 graden het absolute maximum is.
Bij voorkeur blijft de opwarming beperkt tot 1,5 graad, zo spraken wereldleiders in 2015 af in Parijs. Op dat doel hameren onder meer Milieudefensie, Greenpeace, het Wereld Natuur Fonds (WWF) en Urgenda. Die laatste organisatie organiseerde om de boodschap kracht bij te zetten een wekenlange wandeling dwars door Nederland en Schotland. Directeur Marjan Minnesma zou graag zien dat Nederland in de verduurzaming een voorbeeld neemt aan de Amerikaanse president John F. Kennedy, die een groots ruimtevaartprogramma liet optuigen om binnen tien jaar de eerste mensen op de maan te zetten.
Ook de Europese Unie (EU), die de doelstelling al heeft verhoogd tot 55 procent minder uitstoot in 2030 ten opzichte van 1990, zou volgens de milieubeweging nog meer moeten doen. "Wat ons betreft ligt de lat heel hoog", zegt Zloch. Greenpeace pleit voor een reductie van 65 procent voor 2030. "Dat is niet zozeer onze mening, maar die van de wetenschap", aldus de campagneleider.
Milieudefensie is het daarmee eens. "Wereldwijd moet de uitstoot 55 procent omlaag voor 2030. In Parijs is afgesproken dat rijke landen meer moeten doen dan ontwikkelingslanden", aldus De Pater. Over de aanwezigheid van delegaties uit die landen maakt ze zich zorgen. Door coronabeperkingen kunnen bij deze top veel minder mensen uit ontwikkelingslanden aanwezig zijn. "De mensen die de klimaatimpact het meeste ondervinden, zijn nu het slechtst vertegenwoordigd. Dit wordt de minst inclusieve COP ooit", merkt ze op.
Het WWF vraagt in aanloop naar de top aandacht voor natuurlijke oplossingen voor klimaatverandering. Dat begint bij het beschermen en herstellen van bossen, oceanen en mangrovegebieden. De natuur legt niet alleen CO2 vast, aldus de organisatie, maar kan ook functioneren als "natuurlijke kustbescherming" tegen een zeespiegel die volgens recent klimaatonderzoek sneller stijgt dan eerder werd aangenomen.