De extra uitgaven in de voorjaarsnota aan de asielopvang, vallen in de categorie "onvermijdelijkheden", zegt demissionair minister Steven van Weyenberg (Financiën). "Daar heb je gewoon op te handelen, of je het nou leuk vindt of niet." De noodopvang van asielzoekers kost dit jaar en volgend jaar bij elkaar ruim 1 miljard euro meer dan begroot. Daar is geen ontkomen aan, zegt Van Weyenberg. "Die mensen zijn hier gewoon".
Andere grote extra uitgavenposten in de voorjaarsnota zijn de afhandeling van het toeslagenschandaal en de gaswinningsschade in Groningen. Van Weyenberg denkt dat daar "breed draagvlak" voor is in de Tweede Kamer.
Hij wijst erop dat het kabinet sinds het in juli vorig jaar viel, steeds heeft gezegd door te gaan met die dossiers alsof het niet demissionair is. De Kamer wil dat volgens hem ook. Hetzelfde geldt voor de steun aan Oekraïne, waar 4,4 miljard euro extra naartoe gaat.
Voor gemeenten en provincies is ruim 700 miljoen euro extra ingeboekt. Daarmee wordt volgens Van Weyenberg "een langjarig, slepend gedoe" over geld met de lagere overheden opgelost. Ook dat was zo urgent, "dat wij zeggen dat dat moet", aldus de minister.
Alle extra uitgaven tellen op tot meer dan 8 miljard euro. Desondanks is het volgens Van Weyenberg gelukt een "nette begroting" te maken, die zo "beleidsarm" is als van een demissionair kabinet mag worden verwacht. "In deze voorjaarsnota lopen we rechtdoor."
De extra uitgaven zijn mogelijk dankzij meevallers, zoals in de gezondheidszorg, het onderwijs en de sociale zekerheid. Daarnaast blijft bij sommige ministeries opnieuw geld op de plank liggen. Ook dat "biedt ruimte", al wordt een deel doorgeschoven naar komende jaren.
Voor de schatkist ziet het plaatje er per saldo iets gunstiger uit dan vorig jaar op Prinsjesdag werd verwacht. Toch zal ook een nieuw kabinet keuzes moeten maken, zegt Van Weyenberg. Zonder bijsturing blijft het begrotingstekort namelijk de komende jaren oplopen.