Minister neemt tijd voor advies grondige wijziging zorgstelsel

Het kabinet wil nog niet inhoudelijk ingaan op een kritisch advies van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) om het zorgstelsel op belangrijke punten te wijzigen. Het ministerie van Volksgezondheid denkt half oktober met een inhoudelijke reactie te komen, nog voor de begrotingsbehandeling, meldt een woordvoerder. Vooralsnog ziet het ministerie dat veel voorstellen aansluiten bij de beweging die in gang is gezet naar "meer passende zorg".

Die gedachte leeft niet bij de Tweede Kamer, die op voorstel van PvdA-Kamerlid Julian Bushoff na de zomer in debat gaat over de in zijn ogen "zinnige voorstellen". Op VVD en D66 na was er brede steun voor zijn verzoek. Ook de twee andere coalitiepartijen CDA en ChristenUnie dringen aan op een gesprek met Kuipers over het rapport.

De raad concludeert dat de manier waarop het zorgstelsel nu is georganiseerd, ertoe bijdraagt dat een groot deel van de zorg onhoudbaar is of wordt. Zo krijgen thuiswonende ouderen en mensen met ernstige psychische stoornissen niet de zorg die ze nodig hebben. Steeds meer groepen zullen volgens de raad in de toekomst niet de juiste zorg krijgen. De adviesraad stelt daarom "fundamentele veranderingen" voor.

Zo moeten aanbieders van zorg als het aan de raad ligt meer gaan samenwerken in plaats van elkaar beconcurreren. Op lokaal niveau zijn soms talrijke organisaties voor de wijkverpleging die elkaars concurrent zijn. De raad ziet meer in een samenwerkingsmodel, waarin een gedeelde zorgplicht moet komen voor gemeenten en zorgverzekeraars, die zorgaanbieders en inkopers verplichten met elkaar samen te werken.

Daarnaast stelt de raad voor de nominale premie te verlagen en een inkomensafhankelijke bijdrage in te voeren. Ook zou er voor chronisch zieken een maximumbedrag moeten komen voor de eigen betalingen. Met de maatregelen kan de zorgtoeslag volgens de adviesraad grotendeels weg. De RVS stelt dat de toeslag "averechts" werkt. "Het is te complex, waardoor veel burgers voor wie het juist bedoeld is er geen beroep op doen." VWS benadrukt dat er al wordt gewerkt aan een nieuw systeem en dat er in de wet ook al solidariteit bestaat door de inkomensafhankelijke bijdrage die via werkgevers wordt geïnd.

Het huidige stelsel kent wetten en regels die vernieuwing tegenhouden, stelt de raad verder. Het Integraal Zorgakkoord (IZA), waarin VWS, zorgverzekeraars en zorgaanbieders afspraken maakten om de zorg te verbeteren, is volgens de adviesraad niet genoeg.