Ministeries twijfelden sterk aan miljardenplan voor onderwijs

Binnen verschillende ministeries waren dit voorjaar grote twijfels over de opzet en effectiviteit van het Nationaal Programma Onderwijs, waarmee het kabinet de leerachterstanden als gevolg van de lange schoolsluitingen wilde aanpakken. Dat meldt NRC woensdag op basis van interne stukken van het ministerie van Onderwijs (OCW) die de krant heeft opgevraagd via de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB).

"Algeheel beeld: plan te omvangrijk en langdurig en te weinig creatief, getuigt te weinig van urgentiegevoel. Men is er nog niet van overtuigd dat dit gaat helpen om het serieuze probleem (dat erkend wordt) het hoofd te bieden", staat in notulen van de ministeries van Financiën, Economische Zaken en Algemene Zaken van 12 februari, vier dagen voor het kabinetsbesluit waarmee 8,5 miljard euro werd toegewezen voor het plan.

Ook binnen het ministerie van Onderwijs zelf waren twijfels. Zo werden vraagtekens gezet bij de vrijheid die scholen zouden krijgen om het geld te besteden. "In de kern maak ik me zorgen over de effectiviteit en doelmatigheid van dit plan. Het lijkt op de strategie laat duizend bloemen bloeien en ieder voor zich gaat het wiel uitvinden. We weten dat scholen achterstandsmiddelen vooral willen besteden aan kleinere klassen en onderwijsassistenten, bepaald niet de meest kosteneffectieve interventies", aldus een ambtenaar van de directie Kennis op 22 januari.

Tot op een laat moment werd nagedacht over andere, radicale ideeën. Zo werd in februari, vlak voor de publicatie van het plan, nog overwogen om alle leerlingen in het basis- en voortgezet onderwijs een jaar te laten overdoen. Ook werd nagedacht over het drastisch inkorten van de zomervakantie, het verlengen van het schooljaar met zestien weken of verplicht school op zaterdagochtend.

Veel van deze plannen waren echter te duur of zouden tot juridische problemen leiden. Daarnaast zouden de plannen averechts werken voor leerlingen die emotioneel en sociaal zwaar te lijden hadden onder de lockdown, werd gesteld in interne mailwisselingen.