Na topjaar voor eikenprocessierups begint de ellende weer

Na de enorme overlast in grote delen van het land vorig jaar, is de eikenprocessierups er ook nu weer. Bomen waren er volledig mee bedekt, grote delen van de bevolking liepen rond met jeuk en ander ongemak. Dat komt door de brandharen van de rups. Na die grote problemen van vorig jaar is er op verzoek van de rijksoverheid een kennisplatform opgericht, waarin allerlei deskundigen op tal van gebieden (gezondheid, bestrijding) informatie verzamelen en weer delen. Dat moet overheden, waterschappen, terreinbeheerders en bedrijven helpen in de strijd tegen de eikenprocessierups.

Het platform is opgericht om kennis te verzamelen en te delen, niet om te handhaven of toezicht te houden, zegt Koen Croese, coördinator werkgroep communicatie van dat kennisplatform, en werkzaam bij het RIVM. "Vorig jaar waren veel mensen overvallen toen een warme zomer en harde wind zorgden voor veel meer overlast van de rups. Dat moeten we dit jaar voorkomen door te zorgen voor feitelijke informatie zodat bijvoorbeeld gemeenten zelf hun beste aanpak kunnen bepalen. Informatie op een site als processierups.nu is overigens ook bedoeld voor burgers." Daarbij werkt het platform samen met de GGD'en (rupsen.info) en huisartsen (thuisarts.nl).

Het gaat om de rups van de eikenprocessievlinder. Die is al enkele decennia in ons land en is "helaas gewoon een blijvertje", zegt Croese. De laatste twintig jaar rukt ie onder invloed van klimaatwisselingen steeds meer vanuit het zuiden op, al lijken de kustprovincies er iets minder last van te hebben. Meestal komen de eerste rupsen begin april uit het ei, waarna ze vijf keer vervellen. Pas na de derde vervelling maakt de rups de enorme hoeveelheid brandharen die zorgen voor jeuk, irritatie, bultjes en vlekken. Dit jaar becijferen de experts dat, ook gezien de weersomstandigheden, die ellendige haren half mei zijn ontwikkeld.

Veel gemeenten probeerden vorig jaar van alles uit, zoals het omwikkelen van boomstammen met folie, bomen besproeien met aaltjes, nesten wegzuigen of afbranden of gewoon platspuiten met gif. Om de nesten die met gif zijn bewerkt netjes af te voeren zijn er vijf afvallocaties gekomen. Een kennisplatform, een protocol... Het moet helpen in de strijd tegen de rups. Nu tijdens de coronacrisis mensen niet meer naar camping of recreatieterrein gaan, zou je kunnen verwachten dat de problemen de komende tijd minder erg zullen zijn. Croese: "Maar we zien dat heel veel gemeenten, provincies en anderen toch bezig zijn met preventieve bestrijding. Of we nou naar buiten mogen of niet, die rups zorgt voor overlast, en die wordt aangepakt."