Natuurmonumenten: overheid geeft niet thuis bij aanpak vogelgriep

De overheid "geeft niet thuis" bij de aanpak van vogelgriep, klaagt Natuurmonumenten. De organisatie, die door heel Nederland natuurgebieden beheert, ziet zich voor grote problemen gesteld nu het vogelgriepvirus hevig voortwoekert onder wilde vogels. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) moet zijn "verantwoordelijkheid nemen" en duidelijk maken "door wie en hoe de dode vogels verantwoord opgeruimd moeten worden", aldus Natuurmonumenten.

"Veiligheidsregio’s, verschillende ministeries, gemeenten en NVWA wijzen elkaar aan als verantwoordelijke. Waarna natuurorganisaties met de dode vogels blijven zitten, met alle risico’s voor wilde vogels, de volksgezondheid en de landbouw", stelt Natuurmonumenten in een verklaring. Het ministerie zou niet alleen meer duidelijkheid moeten geven, maar ook een plan moeten opstellen om dit soort hevige uitbraken in de toekomst te voorkomen, vindt de organisatie.

Het ministerie van LNV erkent dat de situatie "zorgelijk" is. "Niet eerder circuleerde het virus zo heftig, langdurig en uitgebreid in wilde vogelpopulaties." Dat de ziekte in het najaar wordt meegenomen door trekvogels, valt echter niet te voorkomen, voegt LNV eraan toe. "We kunnen ons wel voorbereiden om zo goed mogelijk met de gevolgen om te gaan."

Het opruimen van dode vogels is "in de eerste plaats een aangelegenheid van de rechthebbende of beheerder van de grond", zo maakt het ministerie duidelijk. Dat staat ook in een handreiking die de overheid eerder dit jaar publiceerde. Voor Natuurmonumenten is dat in de praktijk echter niet altijd zo gemakkelijk.

In een verklaring citeert de organisatie een ecoloog die uitlegt hoe ingewikkeld het opruimen bijvoorbeeld is in het Zwarte Meer tussen Overijssel en Flevoland, waar de laatste tijd veel dode watervogels zijn gevonden. Die moeten worden opgeruimd. "Wij kunnen dat niet veilig doen. Het Zwarte Meer is zeer ondiep, je kunt er alleen met speciale, zeer ondiep varende boten komen. Een kano kan, maar die is voor deze klus te klein; onze medewerkers zouden dan bijna de dode vogels op schoot moeten nemen en dat is niet veilig."

Een woordvoerster van het ministerie laat weten dat de "zorgen en knelpunten" die Natuurmonumenten ervaart bekend zijn. "Wij gaan kijken of en hoe we kunnen helpen een aantal van die knelpunten op te lossen." Voor oktober wordt een uitgebreidere leidraad opgesteld. Daarin komen dan meer uitleg en "handvatten" te staan voor organisaties en overheden die te maken krijgen met vogelgriep in hun gebied.