Nederland gaat F-16 gevechtsvliegtuigen aan Oekraïne leveren

Nederland gaat samen met Denemarken F-16 gevechtsvliegtuigen aan Oekraïne leveren. Demissionair premier Mark Rutte maakte dat zondag bekend na overleg met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky op vliegbasis Eindhoven.

Het is voor het eerst dat een westers land Oekraïne belooft moderne gevechtsvliegtuigen te geven. "Vandaag gaan we weer een stap verder", aldus Rutte. Eerder kreeg Kyiv al wel van voormalige Oostbloklanden gevechtsvliegtuigen van Russische makelij.

De levering is mogelijk omdat de Amerikaanse regering vorige week het groene licht gaf. Dat is nodig omdat de gevechtsvliegtuigen in de Verenigde Staten zijn geproduceerd. Het Witte Huis twijfelde lang of het toestemming zou geven.

Rutte kon nog niet zeggen om hoeveel F-16's het gaat of wanneer ze worden geleverd. Eerst moet de training van Oekraïense piloten klaar zijn, aldus de premier. Ook moeten vliegvelden in Oekraïne nog worden aangepast voor de komst van de F-16's.

De F-16's worden overtollig omdat ze vervangen worden door F-35's. Nederland heeft nog 42 F-16's waarvan er 24 operationeel zijn. Ze gaan niet allemaal naar Oekraïne. Een aantal zal volgens Rutte ingezet worden voor de training van Oekraïners in Denemarken en later in Roemenië.

Zelensky dringt al lang aan op het sturen van moderne westerse gevechtsvliegtuigen. Volgens hem is met Rutte al wel gesproken over het exacte aantal dat Nederland kan geven. Het nieuws dat er F-16's komen zal de motivatie en het zelfvertrouwen van de troepen goed doen, meent Zelensky.

Nederland leidt samen met Denemarken een coalitie met elf andere NAVO-bondgenoten die Oekraïners leert vliegen met een F-16. Naar verwachting gaat Zelensky ook nog naar Denemarken. Zaterdag was hij in Zweden. Daar vroeg hij ook om gevechtsvliegtuigen.

Het was een bliksembezoek van enkele uren van Zelensky en zijn vrouw aan Eindhoven. Naast Rutte waren ministers Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken), Kajsa Ollongren (Defensie) en Liesje Schreinemacher (Buitenlandse Handel) naar de vliegbasis gekomen.

Nederland wil Oekraïne ook op de lange termijn van dienst zijn. Tijdens de NAVO-top in Vilnius medio juli beloofde Nederland de komende jaren Oekraïne te helpen met zijn luchtafweer en luchtmacht. Nederland leverde eerder onder meer Patriot-raketten aan Oekraïne.

De F-16's komen niet op tijd om het huidige Oekraïense tegenoffensief te helpen. Maar ze zijn later ook belangrijk om het land te verdedigen tegen de Russische aanvallen met raketten en drones. Die aanvallen zijn vaak gericht tegen burgerdoelen.