Nederlanders lopen in EU meest warm voor Europese verkiezingen

Nederlanders hebben van alle EU-burgers veruit het meest belangstelling voor de Europese verkiezingen die over precies een jaar worden gehouden. De interesse is sinds de vorige keer in de hele Europese Unie door de bank genomen gegroeid, concluderen kiezersonderzoekers van het Europees Parlement.

De belangstelling voor de verkiezing van een nieuw Europees Parlement, dat ook een stem heeft in de aanstelling van een nieuwe Europese Commissie, liep sinds de jaren 70 gestaag terug. Maar in 2019 was de opkomst plotseling een stuk hoger dan vijf jaar eerder. Het parlement hoopt dat dat geen incident was, maar een keerpunt.

Het EU-parlement put hoop uit kiezersonderzoek van de eigen 'Eurobarometer'. Vijf jaar geleden gaven minder Europeanen aan dat ze interesse hadden voor de verkiezingen die toen op komst waren. Ook zeggen meer ondervraagden dan toen dat ze van plan zijn te gaan stemmen. Van de deelnemende Nederlanders heeft driekwart belangstelling voor de stembusgang en denkt 87 procent ook daadwerkelijk zijn stem uit te brengen. Heel wat meer dan bijvoorbeeld de Tsjechen, van wie amper de helft naar eigen zeggen waarschijnlijk zou gaan stemmen.

Dat dankt de EU aan haar "grotere zichtbaarheid", denkt de woordvoerder van parlementsvoorzitter Roberta Metsola. Brussel nam het voortouw in de bestrijding van de coronapandemie, memoreert hij. Met de aankoop van vaccins bijvoorbeeld, met de invoering van een coronareisbewijs en het grote coronaherstelfonds. En de EU heeft sinds de Russische invasie een voorname rol in het straffen van Rusland en het steunen van Oekraïne. Daardoor haalt zij volgens de onderzoekers veel vaker het nieuws.

Veel Europarlementariërs vreesden juist dat de kiezer zich van hen zou afkeren, uit woede over het schandaal over omkoping van Europarlementariërs door landen als Qatar. Maar die affaire lijken kiezers het parlement niet aan te rekenen, hebben de onderzoekers de indruk. Het vertrouwen in het parlement of in de EU is niet getaand. Maar ze geven toe dat ze niet met zoveel woorden naar 'Qatargate' hebben gevraagd.

Kiezers lijken de stembus vooralsnog ook niet te zullen mijden uit woede omdat ze moeilijk kunnen rondkomen. Terwijl Nederlanders bovengemiddeld vaak zeggen hun rekeningen niet te kunnen betalen. Over wat het kabinet daartegen doet zijn ze tevredener dan over de aanpak van de EU.

Nederlanders lijken wel vaker een proteststem uit te willen brengen dan andere EU-burgers. Ze zeggen vaker verandering te willen brengen of algehele onvrede en ontevredenheid over de EU te willen uiten.

Over de omgang van de EU met de oorlog in Oekraïne zijn ze juist weer heel tevreden. Dat geldt voor negen van de tien ondervraagden, meer dan in welk EU-land ook. Nederland stemt op donderdag 6 juni voor een nieuw Europees Parlement.