Nederlands staatsbezoek VK in teken van brexit

Brexit vormt de rode draad bij het staatsbezoek dat koning Willem-Alexander dinsdag en woensdag samen met koningin Máxima brengt aan het Verenigd Koninkrijk. Het koningspaar praat erover met daar wonende Nederlanders, premier Theresa May en oppositieleider Jeremy Corbyn. De kwestie zal ook ter sprake komen in de toespraken die Willem-Alexander houdt voor het Britse parlement en bij het staatsbanket.

De boodschap daarbij zal zijn dat het vertrek van de Britten uit de Europese Unie niet betekent dat daarmee ook een einde komt aan de eeuwenoude bijzondere relatie met Nederland. ,,Er is meer dan brexit nodig om dat te verbreken'', is het standpunt in Den Haag. Het staatsbezoek moet die houding uitdragen: verdriet over het vertrek, maar herbevestiging van de handels- en veiligheidsrelatie en voortzetting daarvan in de toekomst.

De koning zei eerder deze maand in een gesprek met Britse media op Paleis Noordeinde het vertrek te betreuren en zich zorgen te maken over de gevolgen voor de handel tussen Nederland en Groot-Brittannië. Willem-Alexander verwoordde slechts het standpunt van de regering. Voor de Britten was het echter verrassend en ongebruikelijk. Koningin Elizabeth heeft in 66 jaar in het openbaar nog nooit iets gezegd dat het herinneren waard is, zoals een van haar biografen opmerkte.

Koningin Beatrix overigens maande de Britten tijdens haar staatsbezoek in 1982 al om bij Europa te blijven. ,,Het zou een historische vergissing zijn indien deze verbondenheid aan één of beide zijden van de Noordzee zou worden ontkend. Spiritueel en geografisch hoort u tot dit deel van de wereld”, aldus Beatrix, die destijds veel bijval kreeg voor haar woorden.

Voor de hoog bejaarde koningin Elizabeth (92) is het de derde keer in haar regeringstijd dat ze een Nederlands staatshoofd op visite krijgt. Eerder waren koningin Juliana (1972) en koningin Beatrix (1982) bij haar te gast. Zelf is ze slechts één keer in Nederland op staatsbezoek geweest (1958). Maar daarna hebben Elizabeth en echtgenoot prins Philip nog wel drie korte bezoeken gebracht (1962, 1988 en 2007).