Nederlandse en Australische klacht bij ICAO tegen Rusland om MH17

Nederland en Australië stappen naar de burgerluchtvaartorganisatie ICAO, onder meer om een schadevergoeding van Rusland te eisen vanwege MH17. De landen hebben maandag een klacht ingediend tegen Rusland, melden minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra en minister van Infrastructuur en Waterstaat Mark Harbers.

"Het kabinet blijf alles op alles zetten om Rusland ter verantwoording te roepen voor het neerhalen van vlucht MH17 en de instandhouding van de internationale rechtsorde", zegt Hoekstra in een verklaring bij deze stap. De klacht kan onder meer resulteren in een schadevergoeding voor de Nederlandse staat. De Algemene Rekenkamer is gevraagd te berekenen hoeveel schade de overheid geleden heeft.

Het besluit om naar de ICAO te stappen heeft volgens het kabinet niets te maken met de Russische invasie in Oekraïne. De aanleiding was volgens de minister het Russische besluit om anderhalf jaar geleden de onderhandelingen met Nederland en Australië te staken, nadat de landen Rusland aansprakelijk hadden gesteld. "De samenloop met de oorlog springt natuurlijk in het oog", aldus Hoekstra. "Tegelijkertijd hebben we gezegd: we gaan deze deze procedure niet vertragen maar ook niet versnellen vanwege de oorlog."

De zogenoemde ICAO-raad kan uitspraken doen aan de hand van het Verdrag van Chicago. "Daarin is onomwonden vastgelegd dat alle aangesloten lidstaten de veiligheid van de burgerluchtvaart moeten waarborgen, en deze niet in gevaar moeten brengen met wapens", zegt Harbers.

"En dat is natuurlijk precies wat er wel is gebeurd", zegt Hoekstra. "We weten dat met een Buk van het Russische leger MH17 uit de lucht is geschoten." Uiteindelijk kan het ICAO oordelen dat Rusland verantwoordelijk is voor de ramp. "En dat is buitengewoon wezenlijk omdat daarmee de schuldvraag komt vast te staan. Dat heel erg belangrijk is om ook recht te doen aan nabestaanden", aldus Hoekstra.

Er lopen meer klachtenprocedures en rechtszaken. Volgens het kabinet zijn dat allemaal aparte trajecten die naast elkaar gevoerd kunnen worden. Harbers benadrukt dat de procedure bij de ICAO lang zal duren. "Hier gaan wel echt jaren overheen."