Nieuwe organisatie voor vrije toegang wetenschappelijk onderzoek

Wetenschappelijk onderzoek moet vaker gratis in te zien zijn, vindt minister Robbert Dijkgraaf (Wetenschap), die hiertoe een organisatie heeft opgericht. Deze draagt de naam Open Science NL en krijgt het beheer over de 184 miljoen euro die Dijkgraaf hier eerder voor vrij heeft gemaakt. De bewindsman heeft ook samen met vijftien kennisinstellingen zijn handtekening gezet onder een plan om vrije toegang tot wetenschappelijk onderzoek "de norm" te maken.

"Nog te vaak zit kennis achter een betaalmuur of wordt wetenschappelijke data niet beschikbaar gemaakt", vindt Dijkgraaf. Als iedereen toegang krijgt, zal dat volgens de minister leiden tot snellere wetenschappelijke doorbraken, innovaties en wordt de impact op de maatschappij groter. Bovendien vindt hij het een goede zaak dat onderzoekers op deze manier beter kunnen worden gecontroleerd.

Open Science NL wordt onderdeel van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). De organisatie moet projecten gaan financieren waar anders geen geld voor is.

Het komt al steeds vaker voor dat Nederlandse wetenschappelijke artikelen gratis in te zien zijn. In 2016 ging het om 42 procent van en dat is gestegen naar 82 procent in 2021 volgens cijfers van Universiteiten van Nederland (UNL). De afspraken zijn ondertekend door onder meer NWO, UNL en de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra.