Het weren of verbieden van de door de Russische staat gefinancierde media RT en Sputnik is volgens de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) een onverstandig idee, aldus secretaris Thomas Bruning dinsdagavond. "Het is een onverstandige zet en hiermee verlaag je je tot het niveau van Rusland."
Bruning reageert op sancties die Rusland door meerdere partijen wordt opgelegd in strijd tegen desinformatie rondom de oorlog in Oekraïne. Meta, het moederbedrijf van Facebook en Instagram, beperkt de toegang voor RT en Sputnik op al zijn platforms in Europa. YouTube blokkeert de videokanalen van beide organisaties in Europa en Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, kondigde zondag ook een verbod op RT en Sputnik aan. Hoe de commissie zo’n verbod precies voor zich ziet, is nog niet duidelijk.
"Journalistieke vrijheid wordt het spannendst in oorlogstijd", stelt Bruning, en dus moeten we "juist in deze tijden strijden voor vrijheid van informatie". Hij zegt niet dat het nieuws van de twee Russische partijen te vertrouwen is. "Maar het is niet aan een staat om nieuwszenders te blokkeren, wat de afkomst ook is. Vrijheid van meningsuiting is een belangrijk grondrecht dat we met zijn allen moeten willen koesteren. En dus kunnen we niet voorafgaand nieuwszenders blokkeren."
Bruning vindt het wel een goede optie om als Europese Unie sociale mediaplatforms op te roepen publiek te informeren over waar berichten vandaan komen en te helpen een inschatting te maken of artikelen te vertrouwen zijn. "Dat is een heel ander signaal." Want een bedrijf als Facebook is een private partij die zelf bepaalt wat niet door kan gaan, zeg de NVJ-secretaris. "Maar als staten zaken blokkeren, dan vinden wij dat als NVJ onverstandig."
Minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra zei maandag tijdens een Tweede Kamerdebat over Oekraïne dat hij benieuwd is naar het verbod van de Europese Commissie. Nederland heeft wel een "positieve grondhouding", aldus de bewindsman. "Ik zou de argumentatie van de Commissie straks willen wegen, omdat zij naar precies dit dilemma kijken. Je wilt het natuurlijk eigenlijk graag allebei. Je wilt de vrije nieuwsgaring en de onafhankelijke pers coûte que coûte in stand houden, want die zijn wezenlijk in een democratie."