Oekraïners met beperking krijgen hier hulp, maar plek is schaars

Nederlandse zorginstellingen hebben inmiddels opvang georganiseerd voor enkele honderden Oekraïners die een fysieke of verstandelijke beperking hebben en hun begeleiders. Er dreigt echter een strijd met gemeenten om geschikte opvangruimte. "Gemeenten claimen de ruimtes bij zorginstellingen voor de vluchtelingen die zij al binnen de gemeentegrenzen hebben of spoedig gaan ontvangen", signaleert Eric Bloemkolk van netwerkorganisatie SOFT Tulip. "Hiermee gaan deze plaatsen verloren voor mensen die deze specifieke voorzieningen nodig hebben."

SOFT Tulip onderhoudt al jaren nauwe contacten met zorginstellingen in Oekraïne. Directeur Bloemkolk is dan ook nauw betrokken bij de opvang van Oekraïners met een handicap. Diverse zorgorganisaties werken daaraan mee, geholpen door vrijwilligers. Onder meer in Huizen, Rotterdam en Den Haag zijn de afgelopen weken speciale opvanglocaties ingericht. In totaal bieden die plaats aan 279 mensen.

Zo heeft Leliezorg in Rotterdam meer dan honderd mensen ondergebracht in een zorgcentrum dat leegstond voor renovatie. Daarvoor was goed overleg nodig met de gemeente, want die had de locatie eerst in beeld voor 'reguliere' vluchtelingen, vertelt Bloemkolk. Volgens hem gebeurt dit vaker en zouden gemeenten de schaarse opvangplekken die geschikt zijn om mensen met een beperking op te vangen moeten reserveren. Temeer omdat Oekraïners uit deze groep er door hun beperking vaak langer over doen om naar Nederland te vluchten, voegt hij eraan toe.

Aan welke criteria tijdelijke woonruimte moet voldoen, verschilt per persoon. "Vandaag werd ik gebeld door iemand uit Den Haag die een gezinnetje uit Oekraïne in huis had genomen", vertelt de directeur van SOFT Tulip. "Het huis heeft een steile trap en het kind blijkt te ernstig beperkt te zijn om die trap op en af te gaan. Wij proberen het gezin nu bij een zorginstelling onder te brengen."

Los van de huisvesting is het vervoer naar Nederland ingewikkeld. "Voor mensen met een beperking zijn speciale voorzieningen en begeleiding nodig en duurt de reis langer". Zo moet vaker worden gepauzeerd en zijn ook meer overnachtingen onderweg nodig. "Mensen met meervoudige beperkingen kunnen minder lang in de bus blijven." De overheid houdt zich hier afzijdig van. Voor het vervoer "wordt niets georganiseerd behalve dan door maatschappelijke en kerkelijke organisaties", aldus Bloemkolk. Die organisaties moeten ook zelf de kosten dragen.

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) kon niet direct inhoudelijk reageren op huisvestingsproblemen. De organisatie laat weten het momenteel zeer druk te hebben en er later op terug te komen.