OM door het stof om onterechte waarschuwingen na klimaatprotest

Zeven mensen hebben ten onrechte een brief gekregen waarin stond dat ze aanwezig waren bij een demonstratie van klimaatactivisten op Schiphol. Het Openbaar Ministerie heeft donderdag excuses aan ze aangeboden voor deze "misstap" en verwijdert hun persoonsgegevens. Plaatsvervangend hoofdofficier van justitie Corien Fahner noemt de gemaakte fouten "verontrustend".

Naar nu blijkt, heeft het OM ook nog een 35-jarige man uit het Drentse Beilen ten onrechte ervan beschuldigd dat hij zich aan een vliegtuig had vastgeketend. Hij had in werkelijkheid het terrein van de luchthaven verlaten toen de marechaussee daartoe opriep. Nu dat duidelijk is, wordt de zaak tegen hem geseponeerd.

De fouten zijn terug te voeren op de manier waarop de Koninklijke Marechaussee heeft geprobeerd de identiteit te bepalen van demonstranten die op 5 november deelnamen aan het protest. Bij de demonstratie werden honderden mensen aangehouden. "Het merendeel van hen wilde zich niet identificeren, of had maatregelen genomen om hun identificatie te bemoeilijken", aldus het OM. De marechaussee, die verantwoordelijk is voor de beveiliging op de luchthaven, keek achteraf in politiesystemen én op sociale media om vast te stellen wie bij het protest waren. De dienst moet nu nader onderzoeken hoe dat zo mis kon gaan.

In totaal kregen 175 mensen een waarschuwingsbrief. Acht mensen lieten daarop verbaasd weten dat ze helemaal niet bij de demonstratie waren. Zeven van hen hebben nu gelijk gekregen, het onderzoek naar de achtste loopt nog. Ook naar de identificatie van de anderen moet de marechaussee nog eens goed kijken van het OM.

Voormalig directeur van Greenpeace Anna Schoemakers laat weten dat ze "opgelucht en blij" is met de excuusbrief. "Het duurde eventjes, maar de brief is duidelijk en netjes" zegt ze. Schoemakers vindt het goed dat het identificatieproces kritisch wordt bekeken. "Ik wil niet dat het in Nederland op die manier gaat. Het heeft toch een grote impact als je zo'n waarschuwing van het OM krijgt."

Justitie benadrukt dat het "grote waarde" hecht aan de kwaliteit van opsporing. "Het OM betreurt dat het hier niet goed is gegaan en zal er alles aan doen om dit in de toekomst te voorkomen."

Diverse betrokkenen waren verbaasd over de onderzoeksmethode. "Ze lieten een foto zien van een vrouw op wie ik in de verste verte niet lijk", vertelde bestuurskundige Kirsten Verdel eerder. Ook zij kreeg een onterechte waarschuwing.