OM eist 17 jaar cel voor misdrijven lid Syrische militie

Het Openbaar Ministerie heeft maandag zeventien jaar cel geëist tegen de 35-jarige Syriër Mustafa A. voor zijn rol bij de gewelddadige arrestatie van twee mannen in een Palestijns vluchtelingenkamp in Syrië, nabij de noordelijke stad Aleppo, in januari 2013. A. kwam in 2020 als asielzoeker naar Nederland en werd in mei 2022 in zijn woonplaats Kerkrade opgepakt.

De twee slachtoffers werden opgepakt door leden van Liwa al-Quds, een militie met nauwe banden met het Syrische regime van president Bashar al-Assad. Zij werden vervolgens wekenlang gemarteld in een gevangenis van de beruchte inlichtingendienst van de Syrische luchtmacht. A. speelde een prominente rol in Liwa al-Quds.

Volgens het OM heeft A. zich schuldig gemaakt aan oorlogsmisdrijven en misdrijven tegen de menselijkheid. Het is voor het eerst dat de Nederlandse justitie een verdachte vervolgt die aan de kant van het Syrische regime stond. De politie spoorde hem op na een paar tips.

A. ontkent niet dat hij lid was van Liwa al-Quds, maar wel dat hij op de aanklacht beschreven misdrijven heeft gepleegd. Hij heeft tijdens zowel het vooronderzoek als de terechtzitting vooral gezwegen. Wel zei hij dat hij "tegen terrorisme" heeft gestreden. "Ik heb mijzelf en mijn familie beschermd. Mijn naasten werden afgeslacht en onthoofd, daarom heb ik mij aangesloten bij Liwa al-Quds." De militie is opgericht in het betrokken Palestijnse vluchtelingenkamp al-Nayrab. A. is daar geboren en opgegroeid.

Volgens het OM werd de militie bewapend door het Syrische regime en was zij een van haar meest trouwe bondgenoten. "President Assad heeft zwaar geleund op paramilitaire organisaties om in het zadel te blijven", aldus de officier van justitie. Het OM vermoedt dat zich meerdere leden van Liwa al-Quds in Nederland bevinden.

De beide slachtoffers zijn vanuit Syrië naar Zweden gevlucht. Een van hen overleed in 2019. De ander volgde het proces donderdag via een videoverbinding. Hij liet zijn advocaat in de rechtszaal een slachtofferverklaring voordragen, omdat hij er om gezondheidsredenen zelf niet kon zijn. De man, een Palestijn, zei onder meer dat hij zich "uit de zaak wilde terugtrekken", vanwege de actuele situatie in Gaza. "Deze heeft veel bij hem losgemaakt", aldus de raadsvrouw, "en heeft het bestaande trauma bij hem opgerakeld." Hij eist 40.000 euro schadevergoeding van A.

Maandag gaat de rechtbank in Den Haag verder met het proces en houden de advocaten van A. hun pleidooi.