OM-topman verdedigt preventieve arrestaties voor demonstratie A12

De hoogste baas van het Openbaar Ministerie (OM), Gerrit van der Burg, vindt dat "protesten steeds grimmiger worden" en verdedigt in een interview met NRC de preventieve aanhoudingen van klimaatactivisten, nu ruim een week geleden. Over de kritiek op de acht omstreden arrestaties zegt Van der Burg tegen de krant: "Die aanhoudingen zijn op verdenking van opruiing, een strafbaar feit, gebaseerd. En we hebben de meest laagdrempelige manier gebruikt om hen op te pakken".

Van der Burg, voorzitter van het College van procureurs-generaal van het OM, reageert met het interview in de krant op de beslissing van het OM om de klimaatdemonstranten die zouden hebben opgeroepen tot een blokkade van de A12 vorige week preventief te arresteren. Zij werden weer vrijgelaten maar kregen een gebiedsverbod mee. Vorige week zaterdag, op de dag van de Extinction Rebellion-demonstratie zelf werden 768 mensen opgepakt, het merendeel voor het blokkeren van de weg.

Het College voor de Rechten oordeelde deze week dat het demonstratierecht "ernstig onder druk" staat door de preventieve arrestaties. "Het demonstratierecht staat bij ons enorm hoog in het vaandel", zegt Van der Burg. "Het is een belangrijk principe bij ons om dat recht en andere grondrechten elke dag waar te blijven maken. Tegelijkertijd: als ik lees dat het OM intimiderend en willekeurig is geweest; dat zijn wel heel grote woorden. Ook bij boerenprotesten traden we gewoon op. We deden tientallen aanhoudingen, in een aantal gevallen ook vooraf. Ook wegens opruiing."

Het lijkt er volgens Van der Burg verder haast op dat "gearresteerd worden de bedoeling is van klimaatactivisten". "Ze maken het ons zo moeilijk mogelijk, met kettingen en lijm", zegt de OM-baas tegen NRC. Hoewel de klimaatactivisten afgelopen weekend volgens hem geen fysiek geweld gebruikten, "frustreerden ze agenten wel in hun werk", onder meer door hun vingers af te plakken en zo identiteitsregistratie te vertragen. Hun doel lijkt volgens hem steeds vaker "wij gaan strafbare feiten plegen. Of, wij gaan het gezag uitdagen".

Het besluit de demonstranten op te pakken op verdenking van opruiing zorgde in de dagen voor de demonstratie voor kritiek. Diverse maatschappelijke organisaties meldden zich als reactie op de arrestaties aan voor een steunactie op het viaduct boven de A12. Het OM liet eerder in een reactie weten de aanloop naar de blokkade "te evalueren".