"Wij staan hier om recht te doen aan alle 298 slachtoffers van MH17. Een wereld die geen moeite doet om de waarheid te achterhalen, verklaart zijn burgers vogelvrij." Het Openbaar Ministerie is maandag met die tekst even na 10.00 uur begonnen met het requisitoir in de zaak-MH17.
In de inleiding van het drie dagen durende requisitoir schetsten de officieren van justitie het contrast op die bewuste 17 juli 2014: op Schiphol was er een bont gezelschap van jong en oud, op weg naar familie of hun vakantiebestemming. Duizenden kilometers verderop waren separatisten die zich voorbereiden "op een nieuwe dag vol geweld".
Opnieuw werd aangehaald dat de desinformatie die na de aanslag is verspreid het rouwproces van de nabestaanden verstoorde. "Een vonnis zou hen duidelijkheid en rust kunnen geven", aldus het OM. "Waarheid en leugen moeten worden onderscheiden en daders moeten worden bestraft. En wij staan voor die taak hier in de rechtszaal."
Vier mannen, namelijk drie Russen en een Oekraïner, worden vervolgd voor hun vermeende rol in de ramp. Het gaat om rebellenleider Igor Girkin, zijn rechterhand Sergej Doebinski, diens assistent Oleg Poelatov en garnizoenscommandant Leonid Chartsjenko. Geen van allen zijn verschenen in het justitieel complex bij Schiphol, Poelatov laat zich wel juridisch bijstaan. Het OM zegt dat de verdachten een eerlijk proces krijgen. "Daarvoor is een evenwichtige en kritische beoordeling van bewijs nodig. Niemand heeft iets aan vonnis dat de tand des tijd niet kan doorstaan."
Voordat het OM begon met het requisitoir wees de rechtbank nog enkele verzoeken van de verdediging van Poelatov af. Zij wilden stukken van het OM over anonieme getuige S45 toegevoegd zien aan het procesdossier. Deze getuige zou deel hebben uitgemaakt van de 53ste brigade van het Russische leger en was ten tijde van de ramp in Oekraïne. Hij heeft verklaard dat hij denkt dat de Boeing niet met een Buk-raket is neergehaald, maar trok dit later weer in. De rechtbank vertrouwt erop dat er door het OM geen ontlastende informatie uit het dossier is gelaten.
Het bewijs tegen de verdachten omvat onder meer afgeluisterde gesprekken en beelden van de Buk-raketinstallatie waarmee vlucht MH17 van Malaysia Airlines op 17 juli 2014 is neergehaald boven Oost-Oekraïne.
Het is niet precies bekend waarom het vliegtuig werd neergehaald. Het meest waarschijnlijke scenario is dat de pro-Russische separatisten niet doorhadden dat het om een passagiersvlucht ging. De vier verdachten die nu terechtstaan hebben volgens het OM een rol gespeeld in het binnenhalen of het wegbrengen van de Buk-raketinstallatie.
De rechtbank verwacht niet eerder dan in de tweede helft van 2022 uitspraak te kunnen doen.