Ombudsman NPO: omroep ON! vertoont patroon delen onjuiste informatie

Omroep Ongehoord Nederland schendt nog steeds op diverse punten de Journalistieke Code van de NPO. Dat blijkt uit het tweede rapport dat Ombudsman van de NPO Margo Smit heeft geschreven over de omroep van Arnold Karskens. Het gaat dan onder meer om schending van de code op het punt van betrouwbaarheid door het verspreiden van aantoonbaar onjuiste informatie.

De Ombudsman kreeg ook opvallend veel klachten die stellen dat een item van ON! racistische en discriminerende inhoud bevatte. Maar hiervoor geeft de Journalistieke Code van de NPO geen kader, constateert de Ombudsman. Zij stelt dat het een vraag kan zijn of de publieke omroep als waarderingsgemeenschap en op grond van de volgens de Mediawet uit te dragen gezamenlijk waarden dergelijke inhoud wenst te faciliteren. Maar dit is niet iets waar de Ombudsman op toeziet.

"Niet alles dat juridisch mag, hoeft altijd gedaan te worden", stelt Smit in haar rapport. "De oudste bestaande journalistieke code stelt als regel ‘do no harm’ als dat voor het grote goed niet strikt noodzakelijk is. Wie probeert dat te framen als politieke correctheid zit er stevig naast. Het is simpelweg een kwestie van professionele ethiek."

Wel stelt de Journalistieke Code onder meer dat gedeelde informatie betrouwbaar moet zijn en gecheckt moet worden. De code is door alle omroepen onderschreven, ook door Ongehoord Nederland. Alle journalistieke producties vallen eronder. Deze regels gelden volgens Smit dus ook voor een opinieprogramma, zoals Ongehoord Nieuws zichzelf sinds de zomervakantie noemt. "Een journalistiek presentator moet beweringen van een gast op betrouwbaarheid checken en de gast daarop bevragen. Die journalistieke rol wordt door ON!-presentatoren nog steeds te weinig ingevuld", aldus de Ombudsman.

Smit ontving na een uitzending van Ongehoord Nieuws bijna 1900 meldingen. Deze kwamen vooral binnen na een item waarin zonder enige context een compilatie van internetfilmpjes werd getoond waarin mensen van kleur witte mensen in elkaar sloegen. Ongehoord Nieuws stelde dat hier sprake was van 'anti-wit racisme'. Maar uit onderzoek van Pointer bleek dat dit bij geen van de filmpjes was aangetoond.

De NPO legde ON! al eerder een sanctie op na het eerste rapport van de Ombudsman, en overweegt een tweede sanctie op te leggen omdat de omroep volgens de collega-omroepen en de NPO niet voldoende bereid is om samen te werken. Niet eerder is de NPO voornemens geweest om een omroep tweemaal te bestraffen.

Bij een definitieve tweede sanctie kan de NPO staatssecretaris Gunay Uslu (Media) vragen om de vergunning van ON! in te trekken. Ook het College van Omroepen, waarin alle ledenomroepen zich hebben verenigd, liet weten niet meer te willen samenwerken met ON! omdat de omroep volgens haar "geen journalistiek bedrijft". Volgens ON! zijn de andere omroepen verplicht om samen te werken omdat dat in de Mediawet staat.