Ondersteuning voor scholen bij het omgaan met Israël en Hamas

Berichten over de bloedige gebeurtenissen in Israël en de Gazastrook bereiken ook de schoollokalen. "Het conflict kan heel verschillende reacties oproepen bij leerlingen en tot spanning leiden in de klas", constateert de PO-Raad, de sectorvereniging voor het primair onderwijs.

De organisatie verwijst scholen daarom naar "handvatten" om met het conflict om te gaan, zoals van de Stichting School & Veiligheid. "Heftige uitspraken die kwetsen, uitsluiten, discrimineren, haatzaaien of oproepen tot geweld moet je begrenzen. Je wilt het er met de leerlingen over hebben hoe ze erover denken, maar wel op een respectvolle manier. Blijf dus nieuwsgierig naar de denkwereld van de leerlingen, en corrigeer op heftige taal", houdt de stichting de leerkrachten voor.

Sommige scholen zijn al druk bezig met het onderwerp. De koepel van vijftien scholen voor middelbaar onderwijs in de gemeente Utrecht en omgeving NUOVO bijvoorbeeld pakt de kwestie actief op in de klassen. Hoe, hangt af van het type opleiding, want NUOVO voorziet in al het voortgezet onderwijs, van vmbo tot gym. De leerlingenpopulaties verschillen ook nog eens sterk qua herkomst. Zo zijn er scholen met vooral kinderen van oorspronkelijk Nederlandse afkomst, maar ook opleidingen met veel kinderen met een migratieachtergrond. Tevens zijn er klassen met zowel leerlingen die "een connectie" hebben met Israël als kinderen met een relatie met de Palestijnen, aldus Bram Donkers, de woordvoerder van de koepel.

De gewelddadigheden roepen zeker emoties op bij sommige leerlingen, maar er zijn nog nergens echte spanningen gesignaleerd, zegt Donkers. Volgens hem is het "soms lastig" voor de onderwijzenden om de kwestie op de juiste afstand aan te snijden.

Bij NUOVO, met 1400 medewerkers en 12.000 leerlingen, hoeven de leerkrachten het nieuwe geweld in het Midden-oosten niet helemaal op eigen houtje aan te snijden. De koepel beschikt al langer over een team van specialisten in het aankaarten van gevoelige actuele onderwerpen, die op alle aangesloten scholen kunnen bijspringen.

Diversion, een organisatie die scholen helpt bij het bespreken van complexe maatschappelijke vraagstukken, ziet een groot verschil in de manier waarop het onderwerp in de klas besproken wordt. "Het is te vroeg om een compleet beeld te schetsen, maar we horen van docenten uiteenlopende verhalen", zegt directeur Kai Pattipilohy. Zo hoort ook zij van scholen die "heel duidelijk" aandacht aan het conflict besteden en met leerlingen, soms in kleine groepjes, in gesprek gaan. Maar ook zijn er leraren die het onderwerp pas aankaarten "als de situatie op de school zelf heel gespannen wordt". Pattipilohy: "En sommige scholen bespreken het niet. Dan zeggen docenten bijvoorbeeld dat het zo gevoelig en emotioneel is dat leerlingen het thuis moeten bespreken en niet op school."

Volgens Diversion is het belangrijk dat scholen wel het gesprek aangaan met leerlingen, omdat zij behoefte hebben aan een uitlaatklep. Schoolbesturen moeten daarin het voortouw nemen, zegt Pattipilohy. "Onze ervaring leert dat op het moment van een aanslag of wanneer een conflict in het Midden-Oosten oplaait, dat een weerslag heeft in het klaslokaal."