Onderzoek: grensoverschrijdend gedrag bij ITA

In de twee externe onderzoeken naar mogelijk grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer bij Internationaal Theater Amsterdam (ITA) staat dat de cultuur bij het gezelschap "niet voldoende veilig en inclusief is geweest". Ook wijzen de onderzoeken uit "dat sprake is geweest van grensoverschrijdend gedrag". Dat meldt ITA dinsdag zelf in een persbericht over de onderzoeksresultaten.

De onderzoeken werden uitgevoerd door onderzoeksbureau Verinorm. In het ene onderzoek werd gekeken naar "de algehele organisatiecultuur", het ander betrof "een persoonsgericht onderzoek naar aanleiding van een melding van grensoverschrijdend gedrag". Vorig jaar oktober kondigde ITA aan onafhankelijk onderzoek te laten doen naar mogelijk grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer. Aanleiding was een kritisch bericht op Instagram van actrice Hélène Devos.

In het bredere onderzoek wordt gesproken over onder meer "intimidatie, verbaal geweld en een angstcultuur veroorzaakt door sterk hiërarchische verhoudingen". In dit onderzoek staan ook meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag. De situatie zou wel verbeterd zijn sinds er een nieuwe directie is aangesteld. De meeste huidige medewerkers voelen zich veilig bij hun meerderen, maar niet allemaal.

De Belgische regisseur Ivo van Hove was van 2001 tot 2023 artistiek directeur van ITA. Sinds september vorig jaar vervult regisseur Eline Arbo deze functie. Van Hove is wel nog gastregisseur.

Uit het persoonsgerichte onderzoek komt naar voren dat sprake is van "grensoverschrijdend gedrag, te weten al dan niet intentioneel fysieke pijn toebrengen tijdens toneelspel, schreeuwen en kwetsende opmerkingen/grappen maken". Verinorm heeft binnen dit onderzoek geen seksueel grensoverschrijdend gedrag vastgesteld, aldus het persbericht. Dit onderzoek wordt "vanwege het persoonlijke karakter" niet gepubliceerd. Het is niet bekend of ITA acties heeft ondernomen of onderneemt rond de persoon in dit onderzoek. Het gezelschap was niet direct bereikbaar voor een reactie.

De directie is naar eigen zeggen "geraakt door de onderzoeksuitkomsten en vindt het pijnlijk dat medewerkers dit hebben meegemaakt". Verinorm doet meerdere aanbevelingen. Zo moet er "adequaat gehandeld en gecommuniceerd wordt in geval er een melding wordt gedaan". Ook moeten medewerkers worden aangemoedigd om zich uit te spreken als ze zorgen hebben. De directie zegt alle aanbevelingen over te nemen.