Ongeloof bij VVD om exitpoll

VVD'ers sloegen bij het zien van de eerste exitpoll op de avond van de verkiezingen kreten van ongeloof uit. Vooral de enorme winst die de exitpoll van Ipsos in opdracht van NOS en RTL voor de PVV voorspelt, leidde tot geschokte reacties. De liberalen scoren zelf ook een heel stuk minder dan verwacht, en verliezen naar verwachting tien zetels. De 24 zetels die zij volgens de tweede exitpoll overhouden zijn flink lager dan in de peilingen werd verwacht. De VVD wordt daarmee naar verwachting de derde partij.

Veel VVD-leden vertrokken na het verschijnen van de exitpoll verbijsterd naar de bar in de Fokker Terminal in Den Haag, waar de liberalen hun uitslagenavond vierden.

Bij de tweede exitpoll werd enigszins grappend gejuicht: daar kwamen de liberalen niet op 23 zetels uit - zoals in de eerste exitpoll - maar op 24. Dat GroenLinks-PvdA lager uitkomt in de tweede exitpoll kon ook op feestelijk gejoel rekenen bij de liberalen, evenals het verlies van de PvdD en BIJ1.

De VVD had met de nieuwe lijsttrekker Dilan Yeşilgöz gehoopt de grootste te blijven en opnieuw de premier te leveren. Yeşilgöz nam het stokje deze zomer over van Mark Rutte, die dertien jaar het land heeft geleid. De VVD werd bij de laatste verkiezingen met 34 zetels veruit de grootste in de Tweede Kamer. Na de langste formatie uit de geschiedenis zag Rutte IV begin 2022 het licht. Yeşilgöz werd daarin minister van Justitie en Veiligheid. Het kabinet viel in juli over de aanpak van migratie.

Het belangrijkste verschil tussen Rutte en Yeşilgöz was in de campagne dat de nieuwe VVD-lijsttrekker regeringssamenwerking met de PVV van Geert Wilders niet langer uitsloot. PVV-leider Geert Wilders greep die kans met beide handen aan en verklaarde bereid te zijn bepaalde standpunten "in de koelkast" te willen zetten. Hij wierp zich op als serieuze optie om mee samen te werken, en had de laatste dagen van de campagne de wind in de zeilen.