Openbare verhoren rondom Amsterdamse afvalverwerker AEB van start

Vanaf maandag worden twee weken lang getuigen gehoord over de turbulente periode rond de Amsterdamse afvalverwerker AEB. In een raadsenquête probeert een commissie van raadsleden te achterhalen hoe de financiële en operationele problemen bij het afvalbedrijf konden ontstaan.

Op de planning staan onder anderen oud-wethouder Udo Kock (deelnemingen), oud-wethouder Sharon Dijksma (verkeer en vervoer), wethouder Victor Everhardt (deelnemingen) en wethouder Marieke van Doorninck (ruimtelijke ontwikkeling en duurzaamheid). Verder worden meerdere oud-directeuren van AEB en burgemeester Femke Halsema gehoord.

Er zijn al eerder onderzoeken gedaan naar de gang van zaken bij AEB, maar daarbij konden getuigen niet onder ede worden gehoord. Dat kan wel bij een raadsenquête, die te zien is als de lokale variant van de parlementaire enquête en het belangrijkste instrument dat de gemeenteraad kan inzetten bij het uitoefenen van haar controlerende taak.

De verhoren moeten antwoorden opleveren op vragen over de rol van het stadsbestuur, van de raad zelf en van de ambtelijke organisatie als het gaat om bijvoorbeeld toezicht op en controle bij AEB. De commissie verwacht eind september met conclusies en aanbevelingen naar buiten te kunnen komen. Het oordeel over het rapport is aan de gemeenteraad.

AEB, waarvan de gemeente volledig aandeelhouder is, heeft de afgelopen jaren flinke verliezen geleden en kampte met een schuldenlast van meer dan 200 miljoen euro. In 2019 moesten vier van de zes verbrandingsovens worden stilgelegd. Door achterstallig onderhoud en problemen tussen personeel en management kon de veiligheid niet worden gegarandeerd. Daardoor vielen inkomsten weg en moest het bedrijf hoge kosten maken voor afvalverwerking elders. Verschillende keren sprong de gemeente bij met aanzienlijke financiële injecties.

Een meningsverschil over de verkoop van het afvalbedrijf binnen het college leidde in 2019 tot het aftreden van wethouder Kock. Hij was voor verkoop aan sloopbedrijf Beelen, de rest van de college wilde AEB liever overdoen aan een publieke partij. Van dat idee stapte het stadsbestuur later weer af.

De gemeente heeft haar belang van 100 procent in het bedrijf in april dit jaar te koop aangeboden. In de herfst zou het duidelijk moeten zijn wie de nieuwe koper wordt.