Openlijke sollicitatie naar burgemeesterschap Den Haag

Als een Nederlandse gemeente een nieuwe burgemeester moet krijgen, gaat dat in het diepste geheim. Burgers horen aan het einde wie de gemeenteraad voordraagt. Dat moet anders, vindt Bert Blase, de oprichter van de hervormingsbeweging Code Oranje. En daarom stelt hij zich openlijk kandidaat voor het burgemeesterschap van Den Haag. De inwoners van de hofstad hebben het recht om te weten wie hun stad wil besturen, zegt Blase.

Blase is al sinds 2017 waarnemend burgemeester van Heerhugowaard. Daarvoor was hij burgemeester in Alblasserdam en waarnemer in Hardinxveld-Giessendam en Vlaardingen. In 2018 begon hij Code Oranje. De partij deed vorig jaar in vier provincies mee aan de Statenverkiezingen, maar haalde geen zetels en kwam ook niet in de Eerste Kamer.

Blase zegt dat het huidige systeem van burgemeestersbenoemingen, waarbij het strafbaar is om ook maar iets over de procedure naar buiten te brengen, averechts werkt. "Het biedt alle ruimte voor speculaties en gevoelens van wantrouwen, waardoor niet het vertrouwen maar de onvrede wordt gevoed. Omdat niet inzichtelijk is wat er gebeurt gaan mensen speculeren. Mensen hebben het gevoel dat alles in achterkamertjes gebeurt." Dat leidt tot druk op de leden van vertrouwenscommissies, dan ontstaan er lekken en dat wordt volgens Blase uitvergroot. "Er is helemaal geen ontspannen sfeer rond de procedure. Terwijl die vertrouwelijkheid niet nodig is. Het heeft wel nadelen, maar geen voordelen."

Zijn open sollicitatie is de eerste stap, zegt Blase. Het liefst ziet hij dat burgemeesters helemaal niet meer voorgedragen en benoemd worden, maar dat ze worden gekozen. Gemeenten mogen wat hem betreft zelf beslissen of het de raad of de bevolking is die de nieuwe burgemeester kiest.

Blase wil de buitenwereld op de hoogte houden op YouTube en een blog. "Ik doe het ook om te laten zien hoe zo’n proces verloopt. Ik vind dat het niet geheimzinnig hoeft te zijn." Toch meldt Blase niet alles. "Ik ga geen dingen zeggen die niet weersproken kunnen worden. De vertrouwenscommissie is bijvoorbeeld gebonden aan geheimhouding, dus ik ga niets zeggen over een gesprek met die vertrouwenscommissie."

Den Haag zoekt een nieuwe burgemeester, omdat Pauline Krikke vorig jaar opstapte. Ze trok haar conclusies na een kritisch rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over de aanpak van vreugdevuren.