Oppositie wil debat over actie verkenners omtrent positie Omtzigt

De oppositie in de Tweede Kamer stuurt aan op een debat over de rol van verkenners Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66) in de discussie over Kamerlid Pieter Omtzigt. Uit een reconstructie van Nieuwsuur over maart 2021 komt naar voren dat het tweetal actief de positie van Omtzigt besprak met toenmalig Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib. Ze noemden hem een probleem en risico voor een toekomstig kabinet als het CDA daarin zou zitten.

Praten over individuele Kamerleden was niet hun taak en ze hebben daar ook geen melding van gemaakt in hun verslag. Ook zeiden de verkenners er niets over tijdens het beladen debat op 1 april 2021 waarin premier en VVD-leider Mark Rutte door het stof ging, omdat hij degene was geweest die over Omtzigt had gesproken tijdens een overleg met de verkenners. Omtzigt was toen nog CDA-Kamerlid en bij de kiezers zeer populair, maar binnen het CDA was zijn positie omstreden.

PVV-leider Geert Wilders wil een debat met Rutte. "Leugens, bedrog, manipulatie en politieke corruptie. Jorritsma en Ollongren noemden Omtzigt in geheim gesprek "niet te handhaven" en verzwegen dat voor de Kamer. Debat met Rutte aangevraagd. Wist hij ervan? Ollongren moet onmiddellijk aftreden als minister."

Ook de SP vindt dat de betrokkenen nu echt alles moeten opbiechten. Kamerlid Renske Leijten: "Daar is de onvermijdelijke reconstructie van waarom "functie elders" er stond. Het is niet fraai hoe de macht opereert: Lastige Kamerleden wegwerken, informatie achterhouden, liegen en zwijgen. Ook blijven "oude" hoofdrolspeelsters het maar hebben over het ‘redelijke midden’ of ‘verantwoordelijkheid nemen’. Er is niets redelijks aan deze machtsbeluste spelletjes en allesbehalve verantwoordelijk, want dit ondermijnt het vertrouwen in de politiek tot op het bot."

Ook GroenLinks-leider Jesse Klaver en de Partij voor de Dieren willen opheldering. PvdD-Kamerlid Christine Theunissen: "Verbijsterend om te zien. Leugens, informatie achterhouden, toedekken. Rutte en verkenners zullen openheid moeten geven."

BBB-leider Caroline van der Plas vindt dat Rutte verantwoordelijk is. "Omtzigt is nog dieper beschadigd dan we dachten, Kamer is voorgelogen. Schandalig!" Het debat moet zijn met "de staatsrechtelijk voor het verkennings- en formatieproces verantwoordelijke minister-president Rutte." De verkenners traden volgens BBB "dus op als formateur en hebben geen onafhankelijke verkenning uitgevoerd. De kamer is hierover niet geïnformeerd op 1 april 2021 en tot op de dag van vandaag."

De VVD stelt echter dat Rutte niet op de hoogte was van wat de verkenners deden en bespraken. "Dat zijn taken waar de Kamer zelf over gaat. De verkenners hadden geen contact hierover met Rutte en hij is om die reden ook niet verantwoordelijk voor wat er werd besproken, laat een woordvoerder weten. De andere coalitiepartijen D66, CDA en ChristenUnie reageren tot nu toe niet.