Oproep SCP aan Tweede Kamer: kijk niet alleen naar koopkracht

De Tweede Kamer moet bij het debat over de miljoenennota deze week niet alleen kijken naar de koopkracht voor mensen, maar ook naar de sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen. Er moet een brede visie op welvaart voor de lange termijn komen, vindt het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).

Op korte termijn zijn absoluut maatregelen nodig om de koopkracht te verbeteren, "zeker nu de financiële nood bij veel huishoudens groot is", schrijft het SCP. Maatschappelijke kwesties als "structurele ongelijkheid, solidariteit en sociale cohesie, de legitimiteit van het overheidsbeleid en het vertrouwen in overheid en politiek vragen ook aandacht".

Gemiddeld genomen gaat het nog "best goed" met Nederland, maar de verschillen zijn groot en de ongelijkheid is structureel. Dat levert problemen op, zegt het SCP. "Voor het dagelijks leven van mensen en voor de samenleving als geheel." Met 16 procent van de Nederlandse volwassenen (2,2 miljoen mensen) gaat het volgens het SCP niet goed. Zij blijven achter omdat de "achterstanden op het gebied van gezondheid, werk, inkomen, onderwijs en wonen zich opstapelen." Deze groep mensen loopt bij nieuwe tegenslagen meer risico "door de ondergrens van het bestaansminimum te zakken". Dat heeft gevolgen voor de sociale cohesie en het vertrouwen in de overheid, waarschuwt het SCP.

In de ogen van het SCP moet aandacht zijn voor de snel stijgende energiekosten, de asielcrisis, de tekorten op de woningmarkt, het stikstofdossier, de effecten van de oorlog in Oekraïne en de coronapandemie. De maatschappelijke problemen op het gebied van ongelijkheid, sociale cohesie en het vertrouwen vragen even hard om aandacht en "om samenhangend beleid op basis van politieke keuzes met een langetermijnperspectief."

Als hiervoor geen oog is, is niet alleen het risico dat veel mensen door de ondergrens zakken, maar "ook dat er nog meer mensen de politiek de rug toekeren en hun vertrouwen in de democratische rechtsstaat en zijn instituties verliezen".