Oud-premier Jan Peter Balkenende (CDA) is door het kabinet benoemd tot minister van Staat. Het is een eretitel die zelden wordt gegeven, voornamelijk aan oud-bewindslieden en oud-vicevoorzitters van de Raad van State.
Een minister van Staat kan de koning adviseren bij ingewikkelde staatskundige vraagstukken. Ook kunnen zij het kabinet vertegenwoordigen in binnen- en buitenland. Met de nieuwe benoeming komt het aantal ministers van Staat op acht. Het zijn onder anderen Herman Tjeenk Willink, Jaap de Hoop Scheffer en Winnie Sorgdrager.
Balkenende gaf leiding aan vier kabinetten tussen 2002 en 2010. Sindsdien is hij hoogleraar Governance, Institutions and Internationalisation aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en werkzaam voor accountancy- en adviesbureau EY.