Partijen zien weinig in gebruik telecomdata tegen coronavirus

Het voorstel tot een tijdelijke wet om bewegingen in beeld te brengen aan de hand van de locatiegegevens van mobiele telefoons, kan op weinig enthousiasme uit de Tweede Kamer rekenen. Veel partijen vragen zich in gesprek met deskundigen en telecombedrijven af of de wet wel nodig is.

Het doel en de noodzaak zijn op zijn minst onduidelijk, stelt D66-Kamerlid Kees Verhoeven. Daarnaast is het plan "uiterst ingrijpend", terwijl er genoeg alternatieven zijn waarvoor geen aanpassing van de wet nodig is. Ook William Moorlag (PvdA) vindt het "niet een erg sterk, overtuigend verhaal" van staatssecretaris Mona Keijzer (Economische Zaken).

De wet regelt dat het RIVM inzicht krijgt in telecomdata, waardoor duidelijk wordt hoeveel mensen er in een gemeente aanwezig zijn. Dit gebeurt door het tellen van de aanwezige smartphones, waarvan de locatie wordt vastgesteld door verbinding met telefoonmasten. Een verregaande maatregel, waarvan Kamerleden zich afvragen of hij wel gerechtvaardigd is. "Ik maak me wel zorgen om de proportionaliteit", zegt Moorlag.

"Ik probeer te begrijpen welk probleem deze wet nou oplost", zegt VVD'er Arne Weverling. "Als ik het goed begrijp is veel data al beschikbaar en hebben we daar deze wet niet voor nodig." Sommige bedrijven hebben naar eigen zeggen al lang inzicht in locatiegegevens en bewegingen. Deze zouden ze kunnen leveren, maar ze zeggen niet in contact te komen met het ministerie. "Ik begrijp eigenlijk dat we veel maanden en veel tijd verloren hebben. Want wat we willen, dat kan dus al", zegt Weverling, die zich afvraagt of het kabinet lijdt aan "tunnelvisie".

Frank Wassenberg noemt het namens de Partij voor de Dieren zelfs "choquerend om te horen dat u zegt: we hebben alternatieven maar we kloppen tot vervelens toe aan de deur van de overheid maar er wordt niet opengedaan, niet opgenomen, de mail wordt niet beantwoord." Het Kamerlid stelt vast dat de deskundigen "zonder uitzondering zegen: de wet is eigenlijk helemaal niet nodig en misschien zelfs contraproductief. We kunnen eigenlijk heel veel, en we lopen achterstand op doordat we blind achter die wet aan lopen."

Telecomproviders geven zelfs aan dat de vertrouwensrelatie met hun klanten op het spel staat. Volgens Moorlag kan het kabinet beter een gezant invliegen voor contact met bedrijven en deskundigen over deze wet, zoals is gedaan met de voormalig topman van DSM en testgezant Feike Sijbesma.