Plan controle weekendscholen sterft waarschijnlijk stille dood

De Onderwijsinspectie krijgt waarschijnlijk niet meer bevoegdheden om weekendscholen te controleren. Dat plan uit de koker van voormalig onderwijsminister Dennis Wiersma (VVD) kan op weinig politieke steun rekenen. Eerder werd het al door de Tweede Kamer controversieel verklaard, dat betekent dat een volgend kabinet zich pas weer over het onderwerp buigt. Bovendien kleven er juridische bezwaren aan het voorstel.

De liberalen zijn voor het voorstel van hun ex-minister. "Onderwijsinspectie moet kunnen ingrijpen bij informele onderwijsinstellingen die onderwijzen op een manier die botst met onze democratische rechtsstaat", staat in het verkiezingsprogramma van VVD. De partij heeft daarbij "extra aandacht" voor "informeel wahhabi-salafistisch onderwijs". Ook D66 en JA21 zijn voor het controleren van weekendscholen.

Hoewel de SP de ambitie van het kabinet "om te voorkomen dat kinderen bijvoorbeeld vanuit onvrije regimes geïndoctrineerd worden" begrijpt en ondersteunt, ziet de partij wel "grote issues in de uitwerking" van het plan dat "hier en daar nogal rammelde". De BBB ziet Wiersma's voorstel "als een krachtig idee", maar denkt tegelijkertijd dat een inspectie "die links en rechts moet oordelen over uitingen in de politieke en religieuze sfeer" alles in zich heeft om te "ontsporen". Liever ziet de BBB dat het probleem van "islamitisch extremisme" wordt onderkend, en dat daar tegen wordt opgetreden.

DENK en de christelijke partijen zijn tegen het plan. CDA noemt het "onuitvoerbaar", en bovendien zou het "het probleem niet oplossen". Als het aan CU ligt, krijgen scholen zoveel mogelijk vrijheid en moet de inspectie "zich dus zeker niet met weekendscholen bemoeien". De SGP vindt juist wel dat de overheid moet kunnen ingrijpen "als daadwerkelijk sprake is van bedreigingen voor de democratische rechtsstaat". Maar volgens de gereformeerden ging Wiersma's plan "veel verder, en is juist zelf een bedreiging voor de rechtsstaat".

"Alle seinen stonden op rood, toch drukte minister Wiersma door", laat de PvdD weten. "Natuurlijk mag er geen haat verspreid worden", aldus de dierenpartij. "Maar justitie kan gewoon optreden als er sprake is van aanzetten tot geweld of haat. Daar hoef je geen wet voor te veranderen." GroenLinks-PvdA noemt het "verregaande plannen". NSC en PVV, beide hoog in de peilingen, hebben hun standpunt niet kenbaar gemaakt. Maar in het verkiezingsprogramma van PVV staat dat de partij islamitisch onderwijs sowieso wil verbieden.

Mochten de liberalen het plan toch weten door te drukken, dan stuit het waarschijnlijk nog op juridische moeilijkheden. Zowel de Nederlandse orde van advocaten als het Montesquieu Instituut hebben geoordeeld dat bij Wiersma's plan discriminatie op de loer ligt en godsdienstvrijheid in het gedrang kan komen.